Fot. Auto Partner

Usunięcie urwanej świecy żarowej czy zapieczonego wtryskiwacza często stanowi dla serwisu nie lada wyzwanie. Wyposażenie warsztatu w odpowiedni zestaw narzędzi pozwoli te prace wykonać szybko i sprawnie, a równocześnie wyróżni go na tle lokalnej konkurencji.

Jak wymienić zapieczony wtryskiwacz i urwaną świecę żarową?

Najlepiej zrobić to bez demontażu głowicy, który trwa długo, dużo kosztuje i może przysporzyć dodatkowych kłopotów. Trzeba jednak dysponować odpowiednimi narzędziami, które pozwolą sprawnie przeprowadzić pełny proces wymiany. A po wyciągnięciu starego wtrysku lub świecy niezbędne będzie właściwe przygotowanie gniazda w głowicy, czyli wyczyszczenie go z rdzy i nagarów.

Demontaż wtryskiwaczy

Główne narzędzia, czyli wyciągacze do wtryskiwaczy, mogą być specjalne, czyli służące do obsługi konkretnych silników, lub uniwersalne, które da się zastosować do większości silników Diesla w samochodach osobowych i dostawczych. Narzędzia specjalne są z reguły tańsze i sprawdzają się na przykład we flocie firmowej do obsługi jednego lub dwóch rodzajów silników. Uniwersalne mają szersze możliwości, ale też wyższą cenę.

Młot bezwładnościowy Rooks do wtryskiwaczy 8 kg (OK-05.0019)

Cztery metody wyciągania wtryskiwaczy omówimy na przykładzie samochodu Fiat Ducato z silnikiem 2,3 JTD, z wtryskiwaczami elektromagnetycznymi Bosch i przebiegiem nieco ponad 200 tys. km.

Metoda bezwładnościowa wymaga użycia dwóch narzędzi: młota bezwładnościowego 9 kg (np. Rooks OK-05.0019 lub Govoni GO 520) oraz adaptera do wtryskiwacza Bosch (np. Rooks OK-05.0048 lub Govoni 311166005). Najpierw demontuje się z głowicy cały osprzęt, przewody paliwa, elektryczne, powietrzne, obudowy, a czasem potrzebne jest jeszcze zdjęcie kolektora. Im więcej uzyska się wolnej przestrzeni, tym lepiej. Następnie usuwa się cewkę, wkręca adapter wewnętrzny i zewnętrzny wtryskiwacza oraz podłącza młot. Jest to metoda skuteczna przy średnio zapieczonych wtryskiwaczach (ok. 5–7 ton), bardzo szybka, wymagająca sporo miejsca i z reguły kończąca się sukcesem.

Metoda śrubowa (ok. 5–9 ton) opiera się na ramie mocowanej na głowicy (np. Govoni GO 405). Należy, jak poprzednio, zamocować adapter dwupunktowy wewnątrz oraz na zewnątrz wtryskiwacza, połączyć go ze śrubą pociągową i, obracając specjalnie łożyskowaną nakrętkę, wyciągnąć wtrysk.

Adapter wielopunktowy Bosch Strong M18 x 1,5 OK-05.0048

Metodą wibracyjną wyciąga się mocno zapieczone wtryskiwacze (ok. 10 ton). Rdzę kruszą drgania wysokiej częstotliwości. Stosuje się Vibro System Rooks (OK-05.0030). System jest szybki, bezpieczny dla głowicy, a sprzedawany zestaw zawiera adaptery do niemal wszystkich silników. Rozwinięciem tej metody jest Vibrofighter, czyli silnik wibracyjny współpracujacy z siłownikiem hydraulicznym. Podczas napięcia siłownika odrdzewiacz przenika wzdłuż całego wtryskiwacza, umożliwiając jego wyciągnięcie bez urwania nawet z najtrudniejszych do obsługi silników, takich jak: Ducato 3.0, Master 2.5 lub Trafic 2.0 i 2.2 l .

Siłownik hydrauliczny Govoni GO 1012 (12 t, skok 8 mm) + rama z zestawu uniwersalnego GO 405

Do wtryskiwaczy ekstremalnie mocno zapieczonych (a takie często zdarzają się w Ducato) rekomendowana jest metoda hydrauliczna, oparta na siłownikach 12- lub 20-tonowych. Siłownik mocuje się na ramie stawianej na głowicy (cztery punkty podparcia na śrubach pokrywy zaworów). Napęd zapewnia zewnętrzna pompa 700 barów (GO 1030), która napędza siłownik 12 ton (GO 1012) albo 20 ton (GO 1020) lub śruba z zestawu uniwersalnego. Siłownik ciągnie śrubę M18x1,5 połączoną z dwupunktowym adapterem osadzonym we wtryskiwaczu. W zestawie uniwersalnym Govoni GO 405 znajdują się wszystkie niezbędne elementy do zastosowania metody hydraulicznej. Siłownik 12-tonowy można zastąpić siłownikiem 20-tonowym.

Zestaw do świec żarowych M8x1, Fiat 1.3 Multijet 311101000

Jeśli mocno osłabiony przez rdzę wtryskiwacz urwie się, przydatnym narzędziem będzie inny zestaw, np. OKG-311195.050. Technologia polega na wycięciu obudowy wtryskiwacza, wykonaniu otworu i wewnętrznego gwintu oraz usuwaniu kolejnych części po kawałku za pomocą śruby i siłownika hydraulicznego.

Montaż wtryskiwaczy

Przed montażem nowego lub naprawionego wtryskiwacza czyści się gniazdo, usuwa podkładkę, rdzę i nagromadzoną sadzę. Pomocne zestawy do czyszczenia gniazda wtryskiwacza to: Rooks OK-05.0000, OK-05.0003, OK-05.0029 lub Govoni GV 311047025.

Zestaw do świec żarowych M10, Renault 2,0 dCi M9R 311106000

Należy przy tym pamiętać, że podczas czyszczenia gniazda musi być zatkany kanał rozpylacza – wówczas nic nie wpadnie do cylindra. Ważne jest też przygotowanie miejsca pod nową uszczelkę, aby później nie dochodziło do przedmuchów. Nowy wtryskiwacz przed montażem smaruje się smarem ceramicznym, co redukuje powstawanie korozji.

Świece żarowe

Powodem nieoczekiwanej awarii może być również świeca żarowa, jej urwanie oznacza bowiem skomplikowany proces wymiany i wyższe koszty. Zapieczona świeca może się urwać już przy momencie obrotowym wynoszącym około 20 Nm. Dlatego do odkręcania warto stosować klucz dynamometryczny z pomiarem momentu w dwóch kierunkach (np. Rooks OK-02.2020) lub klucz pneumatyczny z regulowanym momentem odkręcania (np. Rooks OK-04.0010). Narzędzia te pozwolą uniknąć urwania świecy żarowej.

Jak wyposażyć serwis na wypadek urwania?

Najważniejszym narząedziem do usuwania obudowy świecy żarowej jest dobrej jakości frez o czterech krawędziach tnących (np. Govoni GV 311164001). Narzędzia sprzedawane są w zestawach do poszczególnych rozmiarów świec: M8, M9, M10x1 i M10x1,25 i są zazwyczaj uniwersalne, czyli nadają się do prawie każdego silnika.

Zestaw do żarników świec, Cobalt-Strong, Masterset 311205000

Niektóre silniki wymagają zastosowania zestawów specjalnych, szczególnie tam, gdzie gniazdo świecy jest osadzone pod kątem i znajduje się blisko kanału wodnego w głowicy (PSA, FORD 2,0: GV 311105000 / 1,3 MultiJet GV 311101000 i Renault 2,0 GV 311106000). Zestawy uniwersalne dopuszczają dwa sposoby wyjmowania świecy żarowej: bezwładnościowy lub śrubowy.

Zaletą zestawów z młotkiem bezwładnościowym jest ich większa wszechstronność. Nie ma bowiem potrzeby zapierania się o głowicę stopą oporową od śruby ciągnącej. Najnowsza koncepcja Govoni zakłada możliwość modułowej rozbudowy warsztatu pracy. Podstawę stanowi moduł GV 311227000 z młotkiem bezwładnościowym i sekcją do usuwania elektrody świecy. Moduł znajduje się w piankowej wyściółce walizki, do której, w miarę realizacji zakupów, można dokładać pozostałe elementy. Stanowi to doskonały przykład racjonalizacji kosztów. Pozostałe elementy całości (GV 311227004) to sekcje dla poszczególnych rozmiarów zawierające frezy oraz sekcje do wydobycia świecy i gwintowniki do poprawy gwintu. Najważniejsze moduły to: M8x1 GV 311227001 oraz M10x1 i M10x1,25 GV 311227003. Dodatkowo można dokupić moduł M9x1 GV 311227002.

GO 490 Vibrofighter wspomagający demontaż zapieczonych wtryskiwaczy

Uzupełnieniem technologii usuwania świecy żarowej jest zestaw do usuwania żarnika (np. Rooks OK-05.1001 lub GV 311205000), którym wydobywa się sam żarnik, co przydaje się dość często np. w silnikach 1.4 i 1.6 HDI.

Dodatkowo warto nabyć zestawy do naprawy gwintu świecy żarowej. Zestawy te zawierają tuleje gwintowane, które osadza się w miejscu zniszczonego gwintu. Należy zwrócić uwagę na to, by zachowane było połączenie elektryczne między zamocowaną w głowicy świecą a masą pojazdu. Warto stosować tuleje bezklejowe, czyli rozprężne. Zestawami takich tulei (o nazwie Tensile-Fix) są na przykład: Rooks OK-05.1040 do OK-05.1043.

Przed zamontowaniem nowej świecy trzeba dokładnie wyczyścić gniazdo. Należy to wykonać za pomocą frezu usuwającego z kanału żarnika grube zanieczyszczenia oraz szczotki, która czyści całe gniazdo świecy z zanieczyszczeń drobniejszych. Polecane są szczotki mosiężne (np. OK-05.1024) lub nylonowe (OK-05.1025).

Frezy mogą być dwustopniowe (np. Masterset Govoni GV 311109000) lub jednostopniowe (np. Rooks OK-05.1002 i OK-05.1003). Świecy żarowej nie smaruje się przed włożeniem do gniazda ze względu na zapewnienie połączenia elektrycznego.

Tweet

Szymon Zawada
Dyrektor rozwoju ROOKS