Konfort 744 (CO2)

Fot. Texa

Na rynku warsztatowym pojawił się nowy czynnik chłodniczy, czyli dwutlenek węgla CO₂, oraz stacje do jego profesjonalnej obsługi, których najnowszym modelem jest Konfort 744, opracowany przez firmę Texa.

Urządzenie to stanowi efekt współpracy firmy Texa z wiodącymi na świecie producentami pojazdów i zgodnie z rygorystycznymi ich wymaganiami w zakresie konserwacji i obsługi układów klimatyzacji opartych na niestosowanym dotychczas w motoryzacji czynniku CO₂.

Nowa stacja wyposażona jest w innowacyjne funkcje oraz różni się koncepcyjnie i konstrukcyjnie od poprzednich modeli serii Konfort, ponieważ została zaprojektowana specjalnie do obsługi nowych systemów A/C. Jednocześnie zachowuje pewne charakterystyczne cechy linii Konfort obsługującej instalacje z czynnikami R134a i R1234yf, takie jak prostota i intuicyjność obsługi.

Dlaczego Mercedes wybrał CO₂?

Możliwych przyczyn wyboru dwutlenku węgla jako medium chłodniczego z pewnością jest kilka. Jedną z nich może być fakt, iż CO₂ w chłodnictwie wykorzystywany jest niemal od zarania dziejów, a poza tym jest jednym z najbardziej ekologicznych i najtańszych czynników.

Współczesne instalacje tego rodzaju powstały z myślą o minimalizacji zanieczyszczeń środowiska naturalnego oraz wyeliminowaniu ryzyka pożaru w przypadku wycieku gazu. Wykorzystują one podzespoły odmienne od stosowanych w tradycyjnych systemach, opartych na czynnikach R134a i R1234yf. Przewidziane są do pracy w warunkach wysokiego ciśnienia i dlatego wymagają specyficznych rozwiązań w zakresie konserwacji oraz obsługi, powstających w ścisłej współpracy z działem technicznym Mercedesa i zgodnie z rygorystycznymi wymaganiami niemieckich producentów pojazdów w zakresie obsługi gazu chłodniczego CO₂.

Nowe systemy serwisowania

Przeznaczona do tego celu stacja K744 jest urządzeniem o zupełnie nowej charakterystyce technicznej w porównaniu z dotychczas znanymi nam rozwiązaniami. Wynika to przede wszystkim z właściwości zastosowanego gazu. Szczególnie ważne są tutaj wysokie (do 250 barów) wartości ciśnienia panującego zarówno w nowego rodzaju klimatyzacyjnych instalacjach pojazdów, jak i w stacjach do ich obsługi.

Kolejną ważną cechą tego czynnika jest jego masa właściwa. C02 jest o około 50% cięższy od powietrza, co może powodować jego zaleganie w dolnych obszarach źle wentylowanych pomieszczeń. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ proces obsługi nie przewiduje odzyskiwania gazu, a jedynie jego kontrolowane odprowadzanie do atmosfery. Z tego powodu firma Texa, dla bezpieczeństwa operatora i układu AC, wyposażyła swą najnowszą stację w precyzyjny detektor stężenia CO₂ w powietrzu. Gdy osiągnie ono niebezpiecznie wysoki poziom, zostaje samoczynnie przerwane podawanie gazu do układu.

Urządzenie posiada także odmienne od standardowych przyłącza do układu, aby uniemożliwić jej pomyłkowe podłączenie do innego typu instalacji.

Ilość czynnika podawanego do nowego typu układu A/C jest znacznie niższa, niż dotychczas. Dlatego duże znaczenie ma również precyzja jego dozowania. W rozwiązaniu Texy jakość komponentów oraz zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych zapewnia maksymalną dokładność pracy z tolerancją 10 gramów przy podawaniu czynnika i 2 gramów w przypadku oleju sprężarkowego.

Konfort 744 jest modelem w pełni automatycznym, pozwalającym realizować cały proces obsługi bez zaangażowania operatora.

Ostatnim szczegółem różniącym Konfort 744 od starszych modeli stacji jest standardowa butla zewnętrzna do przechowywania dwutlenku węgla. Możemy ją zakupić lub wypożyczyć w zewnętrznej firmie dostarczającej gazy techniczne. Maszyna wykorzystuje butle do 10 kg zawartości gazu.

Procedura obsługi klimatyzacji przez Konfort 744

Generalnie, z punktu widzenia warsztatu, nie ma tu znaczących zmian, jednak proces odzysku czynnika został zastąpiony kontrolowanym odprowadzeniem CO₂ do atmosfery, po uprzedniej separacji zanieczyszczeń mechanicznych. Oprogramowanie Texa steruje, poprzez sieć czujników, przebiegiem procesu obsługi: od fazy rozładowania czynnika, poprzez fazę próżni, podawania oleju i barwnika UV, aż do podawania właściwej ilości czynnika do układu. Mechanik nie napotka więc kłopotów nawet w przypadku konieczności obsługi bardziej złożonych układów, takich jakie np. instalowane są w nowych samochodach hybrydowych.

Komunikaty wyświetlane na ekranie prowadzą operatora przez cykl serwisowy oraz ostrzegają go, gdy na skutek wyładowań CO₂ zawartego w układzie pojazdu jego miejsce pracy staje się niebezpieczne.

Nie ma jeszcze bazy danych pojazdów z systemem A/C na czynnik 744, ale Texa daje możliwość stworzenia swojej własnej bazy i wpisania jej bezpośrednio do sterownika maszyny. Dzięki wymiennemu nośnikowi pamięci (karta SD) możliwe jest podłączenie go do dowolnego komputera klasy PC, sprawdzenia i przeanalizowania wszystkich wykonanych cykli serwisowania oraz przeprowadzenia aktualizacji wewnętrznego oprogramowania stacji.

Menu główne jest interfejsem dostępu do wszystkich usług i funkcji oferowanych przez stacje Konfort. Zostało zaprojektowane tak, aby zapewnić maksymalnie prostą i intuicyjną obsługę.

Gwarancja jakości wykonania

Konfort 744 odzwierciedla niezwykłą dbałość firmy Texa w zakresie projektowania, doboru materiałów, zastosowania nowych technologii i automatyzacji procesów produkcyjnych. Podczas ich realizacji stosowane są wymogi ISO TS 16949, standardu specjalnie przewidzianego dla rynku dostawców producentów pojazdów. Najwyższa jakość wymagana jest na każdym etapie: począwszy od badań, po dobór komponentów, od systemów obróbki i montażu, po dystrybucję i organizację obsługi posprzedażowej.

Pod względem designu oraz łatwości intuicyjnej obsługi nowe urządzenie należy wyraźnie do rodziny modeli Konfort

Po montażu, każda stacja Konfort przechodzi do sekcji wstępnego zatwierdzenia, gdzie przeprowadzane są kontrole elektryczne oraz kalibracja wagi oraz czujników ciśnienia. Test działania weryfikuje natomiast, czy wszystkie podzespoły właściwie reagują na poszczególne wejścia i czy działają zgodnie z opisem. Operacja ta wyklucza obecność wad wewnątrz układu hydraulicznego i kontroluje szczelność poszczególnych komponentów.

Test końcowy przeprowadzany jest w specjalnej, zamkniętej komorze. Podczas niego do zbiornika oraz do układu wewnętrznego stacji wprowadzany jest hel. Gaz ten został wybrany ze względu na bardzo małe jego cząsteczki, będące w stanie wykryć nawet mikroskopijne nieszczelności.

Konfort 744 spełnia europejską normę bezpieczeństwa CE/PED oraz rygorystyczne wymagania stowarzyszenia niemieckich producentów pojazdów.

Środki bezpieczeństwa

Podobnie jak w przypadku obsługi układów A/C wypełnionych R134a czy R1234yf, operator powinien posiadać rękawice ochronne, okulary, a obsługę należy przeprowadzać w dobrze wentylowanym pomieszczeniu i zgodnie z instrukcją obsługi. Maszyna Konfort nadzoruje proces w sposób ciągły, ostrzega operatora o niebezpieczeństwach, a w razie wykrycia problemu blokuje wszelkie elementy wykonawcze. Wszystko to sprawia, że obsługa nie różni się znacząco, pomijając zmiany wymuszone charakterystyką czynnika.

Stacja Konfort 744 automatycznie sprawdza obecność wycieków w układzie pojazdu jeszcze przed wykonaniem obsługi. W przypadku zidentyfikowania ewentualnej nieszczelności proponuje zastosowanie innowacyjnego zestawu "gazu śladowego" (dostępnej u dystrybutorów gazów technicznych mieszanki złożonej z 95% azotu i 5% wodoru). Podaje się ją do układu A/C. W skład zestawu wchodzą dodatkowo przyłącza oraz detektor, który pozwala na lokalizację ewentualnych wycieków.

Oczywiście można zastosować też inne metody dostępne na rynku, jednakże metoda tzw. gazu śladowego jest jedną z najbardziej dokładnych.

Daleka droga do upowszechnienia

Zalety nowego rodzaju systemów klimatyzacyjnych wybranych obecnie przez niemieckich producentów samochodów rodzą pytania, czy:

możliwe jest ich wprowadzanie w starszych modelach samochodów?
pojawią się urządzenia serwisowe obsługujące jednocześnie czynnik R744 i czynniki dotychczas stosowane?
także inni producenci samochodów pójdą wkrótce w ślady Mercedesa?

Otóż obecnie takie projekty nie są przewidziane. Zastosowanie dwutlenku węgla w starszych układach klimatyzacyjnych oznacza w praktyce konieczność całkowitej wymiany instalacji. Wdrożenie konstrukcji jednej stacji, będącej w stanie obsłużyć tak różne czynniki chłodzące, byłoby z kolei nie tyle niemożliwe, co nieuzasadnione ze względu na bezpieczeństwo użytkownika, cenę, zbyt duże wymiary i wygodę użytkowania.

Jeśli zaś chodzi o upowszechnienie CO₂ w nowych samochodach innych marek, sprawa też nie jest całkiem prosta. Obowiązująca dyrektywa, dotycząca stosowania czynników chłodniczych w samochodowych układach klimatyzacji, nie mówi, jaki konkretny typ czynnika musi być stosowny. Regulacje prawne mówią jedynie o tym, iż czynnik nie może posiadać GWP większego niż 150. Dlatego też sprawa czynnika chłodniczego nie została definitywnie zamknięta. To, czy pozostali producenci postanowią wdrożyć inne rozwiązania, tj. dwutlenku węgla czy może innych gazów, nie jest przesądzone. Mają do tego prawo, przy spełnieniu wszystkich uwarunkowań prawnych.