Zrównoważony transport w polskich realiach

sxc.hu

W marcu bieżącego roku Komisja Europejska przedstawiła plan utworzenia jednolitego obszaru, w którym ma funkcjonować konkurencyjny i oszczędzający zasoby system transportu. Celem przyświecającym jego powstaniu jest zlikwidowanie zależności systemu transportu od ropy bez zmniejszenia jego efektywności oraz bez ograniczania mobilności obywateli.

Obecnie aż 80 procent podróży lądowych odbywamy autem, a w Europie 71 procent towarów przewozi się samochodami; przez najbliższych 20–30 lat pozostaną one najważniejszym środkiem transportu pasażerskiego i towarowego. Z pewnością pojawią się auta zużywające mniej paliwa albo wyposażone w alternatywne napędy (hybrydowe, elektryczne, gazowe, z ogniwami wodorowymi itp.). Niestety, zdaniem Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego i w tej dziedzinie zanosi się na powstanie „Europy dwóch prędkości” – nasz kraj zaadaptuje innowacje wolniej niż większość państw UE.

Średni wiek samochodu osobowego w Polsce wynosi 15 lat, a odsetek maszyn spełniających najnowszą normę emisji dwutlenku węgla (Euro 5) to tylko 0,2 procent – mówią przedstawiciele PZPM. Są to najgorsze statystyki w Europie, a polski rząd nie robi nic w celu poprawy sytuacji. Bywa też, że wyraźnie szkodzi zrównoważonemu transportowi. Nowe przepisy w sprawie podatku VAT zniechęcają do systematycznego odnawiania parku samochodowego i zakupu nowych maszyn. Według Związku w upowszechnianiu nowych technologii pomogłoby wprowadzenie podatku uzależnionego od wskaźników ekologicznych.

Barierą na drodze do zbudowania systemu zrównoważonego transportu są też kwestie psychologiczne. Większość Polaków chce mieć samochód jak najszybciej, ale dopiero po osiągnięciu pewnego progu nasycenia autami pojawiają się zachowania proekologiczne.

PZPM zauważa, że władza nie chce narażać się społeczeństwu. Uchwalenie podatku zniechęcającego do sprowadzenia z Zachodu 15-letniego pojazdu oznacza popełnienie politycznego samobójstwa. Brak takiego instrumentu finansowego zagraża środowisku naturalnemu, ale ekologia nie głosuje w wyborach.