Fot. Texa

Diagnostyka klimatyzacji za pomocą modułu VDC

Obsługą i naprawami samochodowych klimatyzacji zajmowały się kiedyś tylko specjalistyczne warsztaty. Dziś w tym sektorze rynku dominują już ogólne serwisy pojazdów, dysponujące odpowiednim sprzętem.

Obecna powszechność tego rodzaju usług wynika zarówno z częstej obecności układów klimatyzacyjnych nawet w popularnych modelach samochodów, jak i ze znacznie ułatwionej obsługi nowoczesnych ich konstrukcji (przeważnie w pełni automatycznych). Do okresowego serwisowania tych urządzeń nie trzeba już zatrudniać specjalistycznego personelu, choć podstawowa wiedza na temat ich budowy i zasad działania jest tu jak najbardziej wskazana, ponieważ pozwala uniknąć błędów kosztownych dla samych warsztatów i ich klientów.

Popyt na usługi serwisowe w tym zakresie stopniowo traci swój wybitnie sezonowy charakter, co stwarza pewne nowe problemy, zwłaszcza gdy mamy do czynienia ze sprężarką o zmiennej pojemności (rys.1).

Rys. 1. Kompresor o zmiennej pojemności i zawór elektromagnetyczny

Rozwiązanie to jest obecnie stosowane w samochodowych układach klimatyzacyjnych coraz chętniej, ponieważ umożliwia zastępowanie skomplikowanego zaworu rozprężnego prostą, niezawodną i tanią dyszą dławiącą. Tego rodzaju kompresor nie ma sprzęgła elektromagnetycznego, pracuje więc w sposób ciągły wraz z silnikiem samochodu, co sprawia, że szczególnego znaczenia nabiera prawidłowy stan czynnika chłodzącego oraz oleju w układzie.

W okresie od października do kwietnia, gdy temperatury zewnętrzne nie przekraczają 15°C, skuteczności pracy klimatyzacji nie można sprawdzać bezpośrednio metodą organoleptyczną. Trudno więc wykryć w takich warunkach nieprawidłowy stan napełnienia układu albo niesprawność poszczególnych jego elementów. Również obserwacja zmiany ciśnień na manometrach oraz pomiar temperatury powietrza przy jego wylotach mogą nie dawać wiarygodnej informacji o poprawności pracy układu, nawet napełnionego dostateczną ilością czynnika. Nie posiadając dostatecznej wiedzy na temat zasady działania układu klimatyzacji, a w szczególności kompresora o zmiennej pojemności, można dojść wówczas do rozmaitych błędnych wniosków i decyzji. Tymczasem efekty pracy systemu mogą być nieodczuwalne, jeśli temperatura otoczenia jest zbyt niska, by sterownik (najczęściej ECU silnika) zarządzający pracą kompresora zmienił jego pojemność skokową. Gdy po właściwym napełnieniu układu i zadaniu odpowiednich parametrów jego pracy nie stwierdza się wyraźnie różnych ciśnień na manometrach LP i HP (niskiego i wysokiego ciśnienia), jedynym sprawdzianem pozostaje wymuszone sterowanie kompresora, czyli spowodowanie pracy układu niezależnie od panujących warunków zewnętrznych.

Moduł VDC firmy Texa (rys. 2) służy właśnie do takiego zewnętrznego wymuszania pracy kompresora. Jest to pierwsze i jak dotąd jedyne rozwiązanie pozwalające w 100 procentach wykluczyć lub potwierdzić jego niesprawność oraz wykazać, czy dociera do niego sygnał sterujący ze sterownika. Może współpracować z modelami K610E, K650E, K610E Bus i K670E agregatów do obsługi klimatyzacji Texa Konfort 2009. Moduł VDC zasilany jest bezpośrednio z akumulatora samochodowego, a do jego sterowania można wykorzystywać agregaty Konfort serii 600 Evolution Texa (rys. 3).

Rys. 2. Moduł VDC (variable displacement compressor) jest interfejsem przeznaczonym
do sterowania sprężarkami o zmiennej pojemności

Rys. 3. Sposób podłączenia modułu VDC

Po odłączeniu przewodów sterujących z kompresora i przyłączeniu ich do VDC otrzymuje się informację, czy sygnał PWM wychodzi ze sterownika (ECU klimatyzacji lub silnika). Z kolei podłączenie VDC do kompresora sprawia, że sygnał w stosunku 1:1 przekazywany jest z tegoż sterownika na zawór elektromagnetyczny, czyli element sterujący pojemnością skokową sprężarki.

Wspomniany sygnał zależny jest od informacji płynących z czujników temperatury wewnątrz kabiny oraz z nastawników obsługiwanych przez użytkownika pojazdu. Za pomocą panelu sterowania stacji klimatyzacji Texa i modułu VDC można dowolnie sterować pojemnością skokową kompresora poprzez modulacje sygnału PWM. Przy równoczesnej obserwacji obu manometrów urządzenia daje się określić wpływ zmian tej pojemności (zadanej wielkości PWM) na poziom wysokich i niskich ciśnień w układzie klimatyzacyjnym pojazdu oraz na temperaturę wylotową powietrza. Agregaty Konfort Evolution mają przy tym możliwość automatycznego zablokowania sterowania kompresorem przez VDC w momencie, gdy ciśnienia w układzie przekraczają dopuszczalne wartości.

Głównymi zaletami modułu są więc łatwość jego użycia przez pracowników, którzy nie są specjalistami w tej dziedzinie, szybkość badań diagnostycznych, a przede wszystkim: wiarygodność uzyskiwanych ocen ogólnej sprawności samochodowych klimatyzatorów.

Tweet

Barbara Masłowska
Dyrektor zarządzający, Texa Poland