Naprawa drobnych uszkodzeń nadwozi

Fot. Würth Polska

Kolizje samochodowe są częstym widokiem na polskich drogach. Na szczęście, nie każde takie zdarzenie musi kończyć się „szkodą całkowitą” lub wymianą uszkodzonych elementów karoserii na nowe.

Współczesne warsztaty są w stanie przywrócić pierwotny wygląd auta, umiejętnie wykorzystując dostępne na rynku szpachle i podkłady. Jakie jednak produkty wybrać i jak z nich korzystać, aby uzyskać możliwie najlepszy efekt?

W większości napraw blacharsko-lakierniczych sprawdza się wielofunkcyjna szpachla lekka, którą można stosować zamiast trzech innych, tj. szpachli mocno wypełniającej, np. z włóknem szklanym lub węglowym (wymagającej obowiązkowego pokrycia szpachlą uniwersalną, soft lub light), szpachli wypełniającej, oraz szpachli wykańczającej, służącej do uzyskania odpowiednio gładkiej powierzchni przed położeniem podkładu. Zastosowanie szpachli wielofunkcyjnej oszczędza czas oraz pieniądze, co przekłada się na poprawę ekonomii napraw i pozwala być konkurencyjnym cenowo na bardzo trudnym rynku napraw blacharsko-lakierniczych.

Masa szpachlowa z utwardzaczem

Takim wielofunkcyjnym produktem jest Vaku Universal Extra firmy Würth (art. nr 0892601504). Jest to szpachla lekka z wypełniaczem w formie kulek polimerowych. Posiada właściwości szpachli służącej do wypełniania ubytków oraz szpachli wykańczającej o kremowej konsystencji. Ma bardzo dobre parametry schnięcia, dzięki czemu można ją szlifować już po około 18 minutach w temperaturze 20°C i przy wilgotności powietrza w granicach od 50% do 70%. Jest to więc odpowiednia szpachla do napraw małych, jak i większych uszkodzeń, kiedy wymagane jest nałożenie większej liczby warstw.

Szpachlowanie

Szpachle należy nakładać warstwowo. Dużym błędem jest nanoszenie jednej grubej warstwy tak, aby zaoszczędzić czas, gdyż konsekwencją tego jest „siadanie”, pękanie i odpadanie szpachli. Kiedy zachodzi potrzeba nałożenia szpachli „na grubo”, należy nałożyć kilka cienkich warstw o grubości maksymalnie do 3 mm. Dzięki temu ryzyko powstania skurczu materiału zostaje ograniczone do minimum. Szpachla Vaku Universal Extra jest łatwa w mieszaniu i aplikacji na blachę, nie pozostawia też dziurek na powierzchni. Wyschniętą szpachlę możemy w łatwy sposób szlifować na sucho, za pomocą papieru ściernego, stosując jego gradację w kolejności: 120/180/240. Dzięki temu odpowiednio przygotuje się powierzchnię pod podkład.

Szlifowanie szpachli poliestrowych

Szpachle tego rodzaju można szlifować po około 16–25 minutach, natomiast pełne ich utwardzenie chemiczne trwa 2 godziny. Dotyczy to wszystkich szpachli poliestrowych, gdy temperatura otoczenia wynosi 20°C, a wilgotność powietrza waha się w granicach od 50% do 70%. Warunki panujące w warsztacie mają bezpośredni wpływ na czas schnięcia i końcowe parametry fizyczne wypełnienia.

Szary podkład akrylowy z utwardzaczem

Nie zaleca się szlifowania tych szpachli na mokro, ponieważ poliester chłonie wilgoć. Szlifowanie na mokro powoduje wniknięcie wody w pory wypełnienia i jej uwięzienie pod lakierem, co może spowodować w przyszłości powstanie ognisk korozji. Wilgoć ma też wpływ na jakość ostatecznej powłoki lakierniczej. W przypadku niedosuszenia powstają pęcherze. Przy szlifowaniu na mokro wielokrotnie wydłuża się czas potrzebny na wysuszenie szpachli, które czasami jest wręcz nieosiągalne.

Znaczenie proporcji

Do szpachli Vaku Universal Extra dodajemy 2% utwardzacza w stosunku do jej użytej masy. Na puszkach ze szpachlą najczęściej jest to przedstawiane wagowo, czyli: 100 g szpachli + 2 g utwardzacza, co po przeliczeniu oznacza trochę mniej niż 2%. Z tego powodu i dla uniknięcia problemów opisanych wyżej, generalna zasada jest taka, że lepiej jest dać utwardzacza trochę więcej (nie przekraczając 4%) niż go dać zbyt mało.

Jeśli jednak utwardzacza dodamy za dużo, to po lakierowaniu pojawią się przebarwienia (żółte plamy). Z kolei przy dodatku za małym nie zajdzie reakcja chemiczna potrzebna do odpowiedniego sieciowania szpachli. W efekcie szpachla nie doschnie oraz nie osiągnie optymalnych właściwości, czyli będzie „pić” podkład, może odpadać, pękać i mogą pojawić się wady powłoki lakierniczej.

Gdy utwardzacz nie zostanie dobrze wymieszany ze szpachlą, to przy nakładaniu będą widoczne czerwone smugi i miejscowo szpachla może się nie utwardzić. Dlatego proporcje i dokładność mieszania są tak ważne.

Podkład podstawą trwałości powłoki

Po szpachlowaniu, ale przed nałożeniem lakieru bazowego, na naprawiany element należy nanieść odpowiedni podkład. Würth Polska oferuje podkład wypełniająco-izolujący Akryl Extra w kolorze szarym z utwardzaczem (art. nr 5866 100 131) i rozcieńczalnikiem (nr art. 0823410001). Podkład ten wyróżnia doskonała przyczepność do stali ocynkowanej. Posiada on również bardzo dobrą przyczepność do stali czarnej, aluminium, szpachlówek poliestrowych oraz podkładów epoksydowych, podkładów reaktywnych oraz do dobrze przeszlifowanych starych lub oryginalnych powłok lakierniczych. Jest łatwy w mieszaniu i aplikacji. Po natryśnięciu pozostaje stabilny na pionowych powierzchniach.

Gdy element nie jest piaskowany, podkład można stosować bezpośrednio na uprzednio przygotowaną powierzchnię nadwozia. Dzięki temu nadaje się do większości napraw blacharsko-lakierniczych. Posiada bardzo dobre właściwości wypełniające i izolujące.

Rozcieńczalnik do akrylu

Po przygotowaniu powierzchni nakłada się podkład akrylowy + utwardzacz (5:1) (art. nr 5866 100 131) z dodatkiem do 25% rozcieńczalnika akrylowego (art. nr 0823 410 001). Podkład z utwardzaczem, rozcieńczalnik oraz szpachla Vaku Universal Extra produkowane są w jednej fabryce, a ich zgodność jest testowana w laboratorium. Zastosowanie innego rozcieńczalnika może skutkować wadami (np. pęknięcia), które będą widoczne dopiero po nałożeniu lakieru bezbarwnego.

Do aplikacji najlepiej jest stosować dyszę 1,8 przy zachowaniu proporcji 5:1+25% rozcieńczalnika. Są to proporcje najczęściej stosowane na naszym rynku. W większości napraw wystarczy nałożenie dwóch warstw, jednak jeśli zachodzi taka potrzeba, to można położyć do trzech warstw do łącznej grubości 300 µm. Drugą warstwę kładziemy po 7–10 minutach, a trzecią nakładamy po około 30 minutach w warunkach normalnych (podkład staje się matowy, gdy są miejsca błyszczące, należy odczekać jeszcze kilka minut, by rozcieńczalnik odparował). Optymalna temperatura schnięcia to 18–20°C. Poniżej tej temperatury znacznie wydłuża się czas utwardzania, a przy temperaturze poniżej 8°C całkowicie zatrzymuje się utwardzanie chemiczne.

Dobra praktyka

Od strony praktycznej technologia naprawy przy użyciu szpachli, podkładu i lakieru powinna wyglądać następująco: na początek szlifuje się naprawiany element papierem ściernym P80-120, następnie powierzchnię podłoża należy dokładnie przedmuchać, przetrzeć zmywaczem do silikonu i ponownie przedmuchać. Po oczyszczeniu powierzchni można przystąpić do nakładania pierwszej warstwy szpachli. Kolejną można nałożyć dopiero po przeschnięciu pierwszej, najlepiej w przeciągu 6 godzin, by zachować przyczepność wcześniej nałożonej warstwy. Po 6 godzinach należy ponownie przeszlifować powierzchnię papierem P100-120, przetrzeć zmywaczem do silikonu i znów przedmuchać.

Czynności te należy powtórzyć przy nakładaniu wszystkich warstw szpachli. Aby przygotować powierzchnię do aplikacji podkładu, należy użyć papieru ściernego o następujących gradacjach: od P120 przez P180 do P240. Podkład akrylowy należy nakładać w 1–2 warstwach, a trzecią zaaplikować dopiero po pełnym wyschnięciu poprzedniej. Przed nakładaniem lakieru bazowego trzeba ponownie przeszlifować powierzchnię podkładu papierem od P320 do P500, a potem ją przedmuchać, przetrzeć zmywaczem do silikonu i ponownie przedmuchać miejsce przygotowane do lakierowania.

Po nałożeniu lakieru bazowego, a przed użyciem lakieru bezbarwnego, należy jeszcze raz przedmuchać, przetrzeć zmywaczem oraz znów przedmuchać naprawianą powierzchnię.

Stosowanie się do powyższych zasad tzw. „dobrej praktyki warsztatowej” oraz używanie sprawdzonych produktów o wysokiej jakości pozwoli uniknąć najczęściej popełnianych błędów. W większości przypadków ich skutki są niewidoczne zaraz po wyjeździe z lakierni, jednak w przyszłości mogą się ujawnić narażając, właściciela samochodu i warsztat na przykre konsekwencje.