Fot. Delphi

Firma Delphi stale poszerza i udoskonala swą ofertę elementów układów hamulcowych.

Modyfikacje ostatnio wprowadzone przez Delphi dotyczą całej gamy płynów hamulcowych o poprawionych parametrach, nowego smaru hamulcowego (bez szkodliwej zawartości miedzi), całkowicie powlekanych tarcz, pozbawionych miedzi klocków, aż po tarcze zintegrowane z łożyskami kół.

Hałaśliwa praca hamulców

Hałas emitowany przez hamulce może mieć różne przyczyny, dające się lokalizować w niemal wszystkich elementach układu hamulcowego. Jego źródłem bywa nadmierna korozja części metalowych, częściowo zatarte zaciski hamulcowe bądź zablokowane lub wygięte ich prowadnice, a także nagromadzony brud i pył, nadmierne odchylenia grubości tarczy hamulcowej albo jej zużycie. Istnieją różne rodzaje hałasu emitowanego przez hamulce. Wszystkie określa się według częstotliwości wibracji z podziałem na następujące kategorie:

• częstotliwość niska (poniżej 300 Hz) powodowana nieprawidłowym montażem tarczy, jej uszkodzeniem lub zużyciem;
• częstotliwość średnia (300 Hz do 5 kHz), czyli odgłosy zaliczane do pisków, a powodowane kleistą powierzchnią tłoka zacisku hamulcowego lub jego prowadnic, nieprawidłowym montażem klocków, mocnym zużyciem tarcz, a także nacięciami na materiale ciernym klocków;
• wibracje o wysokiej częstotliwości (powyżej 5 kHz), przypominające skrzypienie, a powodowane drganiami materiału ciernego w trakcie jego pracy na tarczy;
• ultradźwięki (częstotliwość ponad 12 kHz) niesłyszalne dla człowieka.

Poza powyższymi przykładami hałas może przybierać również postać zgrzytania (przy całkowitym zużyciu materiału ciernego i tarciu metalu o metal), a także skrobania powodowanego obecnością ciał obcych pomiędzy klockiem a tarczą.

Drgania w układzie kierowniczym

Główną ich przyczynę stanowi nierównomierna grubość tarczy hamulcowej. W celu uzyskania efektywnych parametrów hamowania tarcza powinna mieć stałą grubość, a obie powierzchnie tarcia, strona zewnętrzna i wewnętrzna, powinny być idealnie równoległe względem siebie.

Gdy tarcza jest nierówna, klocki dociskają cieńsze jej obszary na zmianę z grubszymi, co powoduje skoki zacisku przenoszone na pedał hamulca lub na koło kierownicy.

Elementy układów hamulcowych dostarczane przez firmę Delphi

Jeżeli powierzchnia tarczy staje się nierówna dopiero po pewnym czasie od zamontowania, przyczyn jej bicia należy szukać w pozostałych elementach układu, np. w zużyciu łożysk kół. Inną możliwą przyczyną jest nieodpowiednie zamocowanie kół. Dokręcanie koła bez zachowania właściwej kolejności i momentu dokręcania śrub może powodować nierównomierne przyleganie części mocującej tarczy hamulcowej do piasty.

Zapobieganie hałasom i drganiom

Najlepszym sposobem eliminacji hałaśliwej pracy hamulców jest używanie wyłącznie klocków hamulcowych o jakości OE. W odróżnieniu od innych producentów części zamiennych, Delphi produkuje wszystkie rodzaje klocków zgodnie z technologią OE.

Klasyczna tarcza hamulcowa Delphi

Jednym z sekretów cichego hamowania jest nakładka tłumiąca piski. Nie wszystkie firmy aftermarketowe stosują tego typu rozwiązania. Nakładki Delphi wykonane w technologii OE mają różne stopnie tłumienia. Ich materiał jest precyzyjnie dobierany i montowany do płytki mechanicznie lub klejony termicznie.

Tarcza hamulcowa zintegrowana z łożyskiem koła

Płyta nośna jako baza wszystkich pozostałych elementów klocka musi być wystarczająco wytrzymała i trwała. Wszystkie płyty nośne Delphi są wykonywane z wysoko rozciągliwej, tłoczonej stali. Malowanie proszkowe odporne na wysoką temperaturę i związki chemiczne zwiększa ich ochronę przed korozją, ponadto gwarantuje zachowanie precyzyjnych wymiarów i tolerancji, ułatwiając montaż.

Konstrukcje tarcz hamulcowych (u dołu: zintegrowane z czujnikiem ABS i z łożyskiem koła)

Warstwa podkładowa OE charakterystyczna dla produktów Delphi ma grubość 3 mm i jest umieszczona pomiędzy płytką nośną a materiałem ciernym. Absorbuje ona hałas i działa jak termiczny izolator, obniżając temperaturę zacisku i zmniejszając ilość ciepła przenoszoną do płynu hamulcowego. Materiał cierny w hamulcach Delphi jest odpowiednio dostosowywany do rodzajów i modeli pojazdów. Firma wykorzystuje w tym celu ponad 20 różnych mieszanek przeszło 130 różnych składników materiałów ciernych. Ciągle też testuje około 300 nowych mieszanek i składników rocznie. To pozwala jej być w światowej czołówce pod względem parametrów produktów i kwestii związanych z ochroną środowiska. Ekologiczna mieszanka Delphi stosowana w popularnych klockach LP565 nie wykorzystuje już miedzi.

Klocek Delphi pokryty miedzią (po lewej), klocek Delphi nie zawierający miedzi (po prawej)

Wibracje hamulców można praktycznie wyeliminować, sprawdzając odchylenia w grubości tarcz hamulcowych przed ich montażem. Dopuszczalne odchylenie wynosi w tym wypadku około 0,01 mm. Poza tym płaszczyzny styku piasty z tarczą powinny być dokładnie wyczyszczone z rdzy, zabrudzeń i smaru. Po zamocowaniu tarczy należy użyć czujnika zegarowego, by sprawdzić jej bicie osiowe (nie może przekraczać 0,05 do 0,10 mm). Wszystkie mocowania koła muszą zostać dokręcone według poprawnego schematu i przy zachowaniu odpowiednich wartości momentu obrotowego.

Wymiana elementów układu

Przy prawidłowej wymianie tarcz i klocków hamulcowych należy oprócz oceny ich zużycia przeprowadzić kompleksową kontrolę całego układu, a więc jakość płynu hamulcowego, stan przewodów elastycznych, stan zacisków i elementów gumowych. W przypadku wymiany samych klocków trzeba zmierzyć grubość tarcz. Tarcze nadmiernie zużyte powodują uszkodzenie nowych klocków i ich piszczenie oraz niską skuteczność hamowania.

Warstwowa budowa klocka Delphi OE: od lewej: nakładka, płytka nośna, podkład, dwie warstwy materiału ciernego

Cofanie tłoków zacisków należy wykonywać za pomocą odpowiednich narzędzi. W przypadku hamulca elektrycznego do cofania tłoków używa się testera diagnostycznego.

Komplet naprawczy złożony z tarczy, klocków, szczęk, rozpieraczy i akcesoriów pomocniczych

Przed zamontowaniem nowych tarcz należy dokładnie oczyścić piasty kół oraz jarzma zacisków. Pomiędzy piastę i tarczę nie wolno wprowadzać żadnych smarów!

Zamontowaną tarczę należy zamocować za pomocą śrub w odpowiedniej kolejności, równym momentem (zalecany min. 50% nominalnego) i sprawdzić jej bicie przy użyciu czujnika zegarowego. Przyjmuje się, że maksymalne bicie osiowe nie może przekroczyć 0,05 mm. Jeśli wartość nie mieści się w parametrach, konieczne jest skontrolowanie bicia piasty, które nie może przekraczać 0,02 mm.

Zawsze jednak trzeba się tu kierować zaleceniami producenta, gdyż np. w przypadku BMW X5 2006 maksymalne dopuszczalne bicie tarcz nie powinno przekroczyć 0,01 mm.

Tarcza z odpowiednim do niej klockiem hamulcowym Delphi

Jeśli nadmierne bicie tarczy wykryte zostanie na tym etapie, można niezwłocznie zdiagnozować i usunąć jego przyczynę. Może nią być: błąd montażu (np. brud pod tarczą, uszkodzenie piasty koła, wadliwe wykonanie tarczy hamulcowej).

Podczas wymiany elementów układu hamulcowego Delphi zawsze zaleca montowanie nowych akcesoriów. Zapewnia to wysoką jakość wykonanej naprawy. Używane akcesoria mogą sprawiać wrażenie, że są w dobrym stanie technicznym, jednak niewątpliwie ich wytrzymałość na naprężenia jest już zmniejszona. Niestety, aktualne wyniki sprzedaży dowodzą, że tylko jeden komplet akcesoriów mocujących jest sprzedawany na każde 25 kompletów klocków hamulcowych.

Oferowana przez Delphi możliwość zamówienia tarcz zintegrowanych z łożyskami znacznie ułatwia pracę mechanikom. Elementy takie w wersji standardowej i pokrywanej to nowe produkty: BG9132RS / BG9132RSC (do Renault Grand Scenic III 2009>), BG9136RS/BG9136RC (do Renault Megane II 2004>) i BG9137RS / BG9137RSC (do Renault Megane III 2008>). W sumie oferta tarcz hamulcowych z łożyskami Delphi rozszerzyła się z 18 do 51 numerów katalogowych, dzięki czemu stała się jedną z najbardziej kompleksowych w Europie. W kompletach tych oprócz łożysk zintegrowane są pierścienie ABS i akcesoria montażowe do popularnych pojazdów marek, takich jak Citroën, Peugeot, Renault, Nissan, Opel/Vauxhall czy Mercedes. Elementy te są kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa, a często ulegają uszkodzeniom podczas wymiany tarcz.

Nowy płyn hamulcowy

Firma Delphi odnowiła skład chemiczny produkowanego przez nią płynu hamulcowego. Zawiera on teraz mniej toksycznych związków chemicznych. Dzięki temu ma też lepszą konsystencję, jest bardziej przyjazny środowisku i odznacza się najwyższą jakością.

Firmowe parametry charakteryzujące dany model tarczy

Zgodnie z najnowszym rozporządzeniem CLP nowe opakowanie płynu hamulcowego Delphi jest czytelnie oznaczone, ma bezpieczne zamknięcie i jest uszczelnione folią, która przedłuża okres przydatności płynu i chroni go przed wilgocią. Etykiety butelek płynu hamulcowego są lakierowane, dzięki czemu wyglądają estetycznie przez dłuższy czas, a materiał opakowania zbiorczego jest trwalszy i bardziej przyjazny dla użytkownika.

Tweet

Piotr Podrażka
Manager Kategorii - Termika, Delphi Product & Services w Europie