W trosce o stan atmosfery

Obowiązuje już w Polsce Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. dotycząca substancji zubożających warstwę ozonową ziemskiej atmosfery oraz zasad postępowania z niektórymi fluorowanymi gazami cieplarnianymi.

Zgodnie z art. 37 ust.1. tej ustawy, osoba fizyczna wykonująca czynność polegającą na odzysku substancji kontrolowanych lub fluorowanych gazów cieplarnianych z systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych jest obowiązana do posiadania zaświadczenia o odbytym szkoleniu.

Wymaganie posiadania takiego zaświadczenia, zgodnie z art. 10 ust.1. ww. ustawy, dotyczy również przyjmowania dostaw substancji kontrolowanej lub fluorowanego gazu cieplarnianego w celu wykonywania czynności serwisowych i naprawczych systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych.

Certyfikaty i zaświadczenia

Ze względu na często pojawiające się nieprawdziwe informacje dotyczące "certyfikacji f-gazowej", zaznaczam, że wymaganie posiadania certyfikatów odnosi się do personelu serwisującego instalacje stacjonarne i ruchome. Serwisanci systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych, potocznie nazywanych klimatyzacjami samochodowymi, zobowiązani są natomiast do posiadania zaświadczenia o odbytym szkoleniu w objętym ustawą zakresie. Rejestr jednostek, które po odbytym szkoleniu wydają takie zaświadczenia, jest dostępny na stronie internetowej www.udt.gov.pl (folder SZWO i F-Gazy). Zaświadczenia te ważne są bezterminowo.

Mam nadzieję, że rozróżnienie obszaru, gdzie wymagany jest certyfikat, a gdzie zaświadczenie o odbytym szkoleniu – jest teraz jasne. Pragnę przy tym zaznaczyć, że urządzenia, jakimi są stacje do odzysku czynnika, nie podlegają definicji urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych lub pomp ciepła, jak również systemów ochrony przeciwpożarowej, do których przedsiębiorca powinien, na podstawie art. 29 ww. ustawy, posiadać certyfikat.

Kto może szkolić?

Firma prowadząca szkolenia oraz wydająca zaświadczenia o odbytym szkoleniu (nie mylić z certyfikatami) musi spełnić poniższe warunki:

prowadzić działalność w zakresie dokonywania napraw i przeglądów systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych lub prowadzić badania w zakresie klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych;
zatrudniać osoby posiadające odpowiednią wiedzę teoretyczną i doświadczenie praktyczne umożliwiające prowadzenie szkoleń;
dysponować materiałami szkoleniowymi oraz odpowiednim wyposażeniem technicznym, niezbędnym do prowadzenia szkoleń w części praktycznej;
uzyskać wpis do rejestru jednostek wydających zaświadczenia o odbytym szkoleniu, prowadzonym przez UDT, jako jednostkę certyfikującą personel.

Przed dokonaniem wpisu do rejestru jednostek Urząd Dozoru Technicznego przeprowadza kontrolę podmiotu, by stwierdzić, czy spełnia on wymienione wymagania. Kolejne kontrole okresowe prowadzone są nie rzadziej niż raz na trzy lata.

Kontrola uprawnień

Kontrolę przestrzegania przepisów w powyższym zakresie sprawują organy Inspekcji Ochrony Środowiska. Zakres kontroli jest dość szeroki, co znajduje odzwierciedlenie w poświęceniu kontrolom całego rozdziału ww. ustawy. W odniesieniu do posiadania zaświadczeń zastosowanie ma art. 45 ust. 6, zgodnie z którym organy Inspekcji Ochrony Środowiska mogą żądać od podmiotów udzielania informacji i okazywania dokumentów związanych z postępowaniem.

Kary pieniężne zależą od rodzaju popełnionego wykroczenia. Za wykonanie czynności, o których mowa w art. 37 ust. 1, bez posiadania zaświadczenia o odbytym szkoleniu określonym w art. 3 rozporządzenia (WE) nr 307/2008 może być, zgodnie z art. 47, wymierzona administracyjna kara pieniężna w wysokości od 600 do 3 000 zł za przyjęcie, wbrew art. 10 ust. 1, dostawy substancji kontrolowanej lub fluorowanego gazu cieplarnianego w przypadku czynności serwisowych i naprawczych systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych – bez posiadania zaświadczenia o odbytym szkoleniu może być zgodnie z art. 48. wymierzona administracyjna kara pieniężna w wysokości od 4 000 do 10 000 zł.

Szczegółowe wymagania określają odpowiednio:

Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie wymagań dotyczących wyposażenia technicznego jednostek prowadzących szkolenia w zakresie odzysku substancji kontrolowanych oraz fluorowanych gazów cieplarnianych z systemów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych, minimalnych wymagań dotyczących wiedzy teoretycznej i doświadczenia praktycznego osób prowadzących szkolenia, wzoru zaświadczenia o odbytym szkoleniu i wysokości jednostkowych stawek opłat (Dz.U. 2015 poz. 2137),
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 307/2008 z dnia 2 kwietnia 2008 r. ustanawiające, na mocy rozporządzenia (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, minimalne wymagania w zakresie programów szkoleniowych oraz warunki wzajemnego uznawania zaświadczeń o odbytym szkoleniu dla personelu w odniesieniu do wykorzystywanych w niektórych pojazdach silnikowych systemów klimatyzacyjnych zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane.