Fot. AkzoNobel

Działania Unii Europejskiej w zakresie zmniejszania emisji lotnych związków organicznych (LZO) są częścią szerszego programu, mającego na celu ograniczenie powstawania ozonu niskopoziomowego.

Ozon znajdujący się w powietrzu na poziomie ludzkich głów wpływa niekorzystnie na pracę układu oddechowego człowieka, powodując między innymi rożnego rodzaju alergie oraz astmę. Ma również wpływ na powstawanie tzw. efektu cieplarnianego, czyli wzrostu średniej temperatury powierzchni ziemskiego globu.

Zmiany w ofercie marki Sikkens

Dyrektywa 2004/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ograniczeń emisji lotnych związków organicznych została uchwalona w dniu 21 kwietnia 2004 roku. Do polskiego porządku prawnego implementowało ją rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 stycznia 2007 roku. Zgodnie z treścią wymienionych aktów prawnych, na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie można wprowadzać do obrotu produktów o emisji LZO wyższej niż podana w Dyrektywie i Rozporządzeniu.

Prawodawstwo unijne wpłynęło w sposób znaczący na asortyment produktów lakierniczych dostępnych na polskim rynku, w tym również lakierów marki Sikkens. Zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju, właściciel marki, firma AkzoNobel, preferuje produkty na bazie wody, odznaczające się dużą zawartością substancji stałych (tzw. produkty high solid) oraz o dużym udziale surowców odnawialnych.

Dyrektywa limitująca emisję LZO spowodowała konieczność wycofania z rynku części produktów z kategorii podkładów wypełniających i zastąpienie ich nowymi. Największa jednak zmiana dotyczyła lakierów nawierzchniowych. W tej grupie znalazły się zarówno lakiery akrylowe, jak i jednoskładnikowe lakiery bazowe. Limit LZO w wysokości 420 g/l mieszanki gotowej do użycia doprowadził do wymiany wszystkich tonerów lakierów akrylowych na akryle niskoemisyjne, a w przypadku lakierów bazowych – na tonery wodorozcieńczalne. Zmiana nie była aż tak duża w przypadku lakierów bezbarwnych, w wielu wypadkach już wcześniej spełniających limit LZO.

Największe zmiany Dyrektywa spowodowała na rynku lakierów nawierzchniowych – wprowadzono akryle niskoemisyjne i bazy wodorozcieńczalne

W przypadku zmywaczy i odtłuszczaczy dopuszczono stosowanie klasycznych zmywaczy rozcieńczalnikowych do wstępnego czyszczenia powierzchni, jednak do ostatecznego odtłuszczenia elementu przed aplikacją systemu lakierniczego należy stosować produkty wodorozcieńczalne. Ze względu na bardzo dużą rolę podkładów reaktywnych (wytrawiających) w uzyskiwaniu odpowiedniej przyczepności powłok lakierniczych oraz z powodu ich stosunkowo małego ilościowego udziału w procesach napraw, w tym wypadku również dopuszczono stosowanie dotychczasowych produktów, pod warunkiem, że nie będą stanowiły więcej niż 5% użytych materiałów naprawczych. Wspomniane regulacje nie wpłynęły natomiast znacząco na asortyment kitów szpachlowych.

Materiały wodorozcieńczalne w naprawach lakierniczych

Marka Sikkens oferuje kompletne systemy lakiernicze spełniające normy prawne w dziedzinie lotnych związków organicznych. Gama produktów jest stale poszerzana, powstają nowe, innowacyjne rozwiązania. Wśród nich lakier bazowy wodorozcieńczalny nowej generacji – Autowave MM 2.0, wyjątkowa technologia w dziedzinie żywic i pigmentów.

Nowy, udoskonalony lakier bazowy charakteryzuje się wysoką wydajnością i krótkim czasem schnięcia oraz umożliwia idealne dopasowanie koloru. Krótki czas procesu pozwala oszczędzić czas i energię, co znakomicie wpisuje się w ideę zrównoważonego rozwoju realizowaną przez AkzoNobel. Doskonałym uzupełnieniem tego lakieru bazowego jest lakier bezbarwny Autoclear 2.0. Umożliwia on stosowanie różnych metod suszenia, co pozwala zwiększyć elastyczność wykonywanej pracy i oszczędność energii. Zapewnia też doskonały połysk i wygląd końcowy. Produkt wykorzystuje opatentowaną technologię, która pozwoliła podwoić procentowy udział surowców odnawialnych.

Do aplikacji lakierów wodorozcieńczalnych rekomendowane są pistolety niskociśnieniowe

Ofertę marki Sikkens dopełniają dwa inne lakiery bezbarwne: Autoclear UV i Autoclear Rapid Air. Pierwszy z nich wymaga jedynie kilkuminutowego utwardzania promieniami UV, po czym element jest gotowy do dalszej pracy bez ryzyka wystąpienia wad lakierniczych. Zwiększona szybkość procesu nie powoduje obniżenia jakości naprawy – uzyskana w ten sposób powłoka jest wyjątkowo trwała. Autoclear Rapid Air to lakier bezbarwny pozwalający na stosowanie wielu metod suszenia (szybko schnący również w temperaturze otoczenia). Nadaje się szczególnie do drobnych napraw, więc umożliwia zwiększenie wydajności serwisu oraz zakresu wykonywanych prac.

Porównanie materiałów wodorozcieńczalnych z tradycyjnymi

Stosowanie technologii wodorozcieńczalnej pociąga za sobą pewne wymagania sprzętowe. Warsztat musi być wyposażony w kabinę lakierniczą i stosować odpowiednie dla lakierów wodnych pistolety. Potrzebny jest również sprzęt wspomagający szybszy proces odparowania, na przykład dysze Venturiego. Wiąże się to z faktem, że aplikacja wodorozcieńczalnego lakieru bazowego w pomieszczeniu bez wentylacji jest dość trudna. Świeżo nałożona warstwa odparowuje dłużej niż w przypadku analogicznego materiału rozcieńczalnikowego. Powoduje to zwiększone ryzyko osiadania pyłu i innych wtrąceń. W wilgotny dzień czas odparowania jeszcze bardziej się wydłuża. Sprawnie funkcjonująca kabina rozwiązuje ten problem, jednak małe lakiernie często jej nie posiadają lub posiadają urządzenia ze zbyt słabym przepływem powietrza, co znacznie ogranicza możliwość stosowania wodorozcieńczalnych lakierów bazowych. Dostępne na rynku różnego rodzaju dysze mogą powodować turbulencje powietrza. Co więcej, ich używanie pociąga za sobą konieczność zapewnienia odpowiedniej ilości sprężonego powietrza bez zanieczyszczeń w postaci drobinek wody lub oleju, co jest następnym problemem, z którym borykają się małe lakiernie.

Przechowywanie i transport baz wodorozcieńczalnych to kolejne wyzwanie. Przekroczenie granicy minimalnej temperatury przechowywania prowadzi do konieczności potraktowania przemrożonych tonerów lakieru bazowego jako odpadu chemicznego.

Lakier bezbarwny Sikkens Autoclear 2.0 jest nie tylko zgodny z Dyrektywą o LZO, pozwala również ograniczyć koszty

Zastosowanie produktów zgodnych z Dyrektywą 2004/42/WE wymaga przestrzegania pełnego reżimu technologicznego. Materiały te mają swoją specyfikę, do której trzeba się przyzwyczaić. Dodatkową rekomendacją jest stosowanie pistoletów niskociśnieniowych (pistolety o wysokim wydatku i niskim ciśnieniu). Efektywność nanoszenia tych pistoletów (do 70% materiału na lakierowanym obiekcie) dodatkowo ogranicza emisję LZO i ilość zlewek będących odpadem niebezpiecznym.

Ekologiczne i ekonomiczne skutki niższej emisji LZO

Określone warunki aplikacji produktów wodorozcieńczalnych (kabina lakiernicza, dysze Venturiego, pistolety niskociśnieniowe), specjalne wymagania związane z ich transportem i przechowywaniem, a także konieczność przeprowadzenia dodatkowych szkoleń lakierników – oznaczały konkretne koszty dla właścicieli serwisów blacharsko-lakierniczych. Zmiana technologii wiązała się również z przełamywaniem barier mentalnych. Wiele serwisów podjęło trud wdrażania produktów zgodnych z Dyrektywą oraz dostosowało swoje lakiernie do jej wymagań, dzięki czemu dzisiaj mogą wykonywać naprawy o bardzo wysokiej jakości. W wielu przypadkach takie działania wymagały dodatkowych, wcale niemałych inwestycji, nierzadko z wykorzystaniem środków unijnych. Jednak dotyczące ich decyzje przyniosły widoczne efekty. Dzisiaj ta grupa serwisów lakierniczych nie ustępuje swoim odpowiednikom w krajach zachodniej Europy.

Tweet

Dariusz Żygadło
Konsultant techniczny AkzoNobel Car Refinishes Polska