Fot. Denso

Dziś prawie każdy nowy samochód jest wyposażony w ręcznie lub automatycznie sterowany układ klimatyzacji. Konieczność jego serwisowania i napraw oznacza rosnący popyt na specjalistyczne usługi.

Istnieje błędne przekonanie, że zakup stosunkowo taniej, automatycznej stacji do serwisowania klimatyzacji w zupełności wystarcza, by zadowolić klientów przy zachowaniu niskich kosztów działalności. Tymczasem aby stać się wiarygodnym i rozpoznawalnym serwisem klimatyzacji, potrzeba o wiele więcej. Przede wszystkim dodatkowego sprzętu i profesjonalnej wiedzy na temat samochodowych urządzeń klimatyzacyjnych oraz ich typowych usterek.

Rodzaje instalacji

Układ klimatyzacji samochodowej jest tak zaprojektowany, by zapewniać kierowcy i pasażerom komfortowe warunki podróży przy każdej pogodzie. Komfort zaś to odpowiednia temperatura, wilgotność i czystość powietrza w kabinie. Dlatego wszystkie tego rodzaju instalacje służą do chłodzenia, ogrzewania i osuszania wnętrza pojazdu za pomocą odpowiednio przygotowanego nawiewu. O ile ogólne zasady jego podgrzewania i filtracji są zrozumiałe bez szczegółowych wyjaśnień, o tyle schładzanie jest już pod tym względem znacznie bardziej skomplikowane.

Standardowy obieg chłodniczy składa się z czterech głównych elementów: parownika, sprężarki, skraplacza i zaworu rozprężnego lub dyszy dławiącej o tej samej funkcji. Dwa z nich odpowiadają za wzrost i spadek ciśnienia oraz temperatury czynnika chłodniczego, a dwa pozostałe służą do odprowadzania zeń ciepła.

W zależności od swej konstrukcji układ klimatyzacji jest wyposażony albo w osuszacz, albo w zbiornik akumulacyjny. Systemy z termicznym zaworem rozprężnym posiadają osuszacz zamontowany za skraplaczem, a w systemach wykorzystujących dysze dławiące występuje zbiornik akumulacyjny zainstalowany za parownikiem. Ich funkcje są, ogólnie rzecz biorąc, identyczne, z tym wyjątkiem, że osuszacz oddziela gaz, a zbiornik akumulacyjny – ciecz z mieszaniny tych substancji. Do ich pozostałych zadań należą: akumulowanie czynnika, filtracja i jego osuszanie.

Budowa i zasada dzialania samochodowej instalacji klimatyzacyjnej

Po pewnym czasie eksploatacji może się okazać, że część elementów układu należy wymienić. Jeśli układ klimatyzacji był przed naprawą pusty lub został otwarty w jej trakcie, zawsze należy wymienić osuszacz lub zbiornik akumulacyjny, nawet jeśli jego otwarcie nastąpiło tylko dla wymiany uszczelki typu o-ring. Materiał osuszający jest bowiem nieprzydatny do ponownego użycia, jeśli nasyci się wilgocią w kontakcie z powietrzem atmosferycznym.

Do sterowania ręcznym układem klimatyzacji wykorzystywane są różne pokrętła znajdujące się w zasięgu ręki kierowcy. Jeżeli pojazd jest wyposażony w klimatyzację automatyczną, za samoczynne utrzymywanie komfortowych warunków w jego wnętrzu odpowiadają czujniki temperatury, wilgotności, zanieczyszczenia powietrza i promieniowania słonecznego.

Typowe usterki

Ryzyko awarii układu klimatyzacji i jego kosztownych napraw maleje, gdy jest on regularnie serwisowany i bieżąco kontrolowany – niezależnie od pory roku. Do najczęstszych usterek samochodowych klimatyzatorów należą:

• Zbyt mała ilość czynnika chłodniczego w obiegu

Główne tego przyczyny to nadmiernie długie przerwy w korzystaniu z klimatyzacji, np. jej używanie tylko latem, a także przeciekający skraplacz lub węże łączące. Skutkiem jest spadek wydajności chłodzenia, a w dalszej konsekwencji zatarcie sprężarki z powodu złego smarowania.

• Niewłaściwy olej lub barwnik UV

Wynika z niedbałego serwisowania, a powoduje złe smarowanie sprężarki i/lub zatykanie zaworu rozprężnego lub dyszy dławiącej.

• Zanieczyszczenie obiegu chłodniczego po zatarciu i wymianie sprężarki

Awaria sprężarki wymaga wymiany niektórych innych części układu oraz dokładnego wypłukania pozostałych, gdyż drobne cząstki stałe pozostawione w obiegu są przyczyną wtórnych uszkodzeń.

• Obecność cieczy w cylindrze sprężarki

Zazwyczaj jest to olej wprowadzony do układu w zbyt dużej ilości albo czynnik chłodniczy dopływający w stanie ciekłym z niskociśnieniowej części obiegu. Usterka ta objawia się hałaśliwą pracą i prowadzi do mechanicznego uszkodzenia sprężarki, ponieważ ciecze są nieściśliwe.

• Zaniedbania terminów obsługi serwisowej

Prowadzą do zatarcia sprężarki i zablokowania zaworu rozprężnego.

• Niewystarczająca wymiana ciepła w skraplaczu

Przyczyną mogą być zanieczyszczenia zbierające się między skraplaczem a chłodnicą z powodu zaniedbań serwisowych albo uszkodzony wentylator skraplacza. Powoduje to przegrzanie sprężarki prowadzące w efekcie do jej zatarcia.

• Uszkodzenie sprzęgła przeciążeniowego

Jest przeważnie skutkiem wcześniej wspomnianych awarii sprężarki, rzadziej wad materiałowych.

Poza tym ważne jest, by podczas konserwacji używać odpowiednich narzędzi i sprzętu oraz wiedzieć, jakie elementy układu wymagają sprawdzania. Dlatego i same stacje obsługi klimatyzacji powinny być poddawane regularnym przeglądom.

Tweet

Adam Gertruda
Sales Specialist Poland, Denso