Fot. AC, Czakram, LPGTech, AC

Pięć pytań o LPG

Tym razem do udziału w Forum profesjonalistów zaprosiliśmy przedstawicieli trzech firm specjalizujących się w instalacjach autogazu. Pytaliśmy o opłacalność zasilania pojazdów paliwem innym niż benzyna i wskazówki związane z eksploatacją systemów gazowych – zwłaszcza o ich bezpieczne serwisowanie.

1

Jakie rodzaje (generacje) samochodowych systemów zasilających są oferowane przez Państwa firmę?

Krzysztof Łapiński, LPGTech: Obecnie dostarczamy wyłącznie instalacje wtrysku gazu w fazie lotnej. Z technicznego punktu widzenia są to systemy IV generacji, jednak dzięki zastosowaniu innowacji technologicznych w dziedzinie sterowania dawkowaniem gazu stworzyliśmy w tej klasie nową jakość. 

Nasze sterowniki, noszące nazwę Tech, obsługują niezależne mapy 3D wtrysku benzyny (w zakresie czasu wtrysku, obrotów i obciążenia silnika) i mapy 3D wtrysku gazu. W efekcie charakterystyki pracy silnika przy zasilaniu benzynowym i gazowym są do siebie bardzo zbliżone. Nie ma też potrzeby wprowadzania dodatkowych korekt wtrysku gazu oraz funkcji takich, jak „Zubożenie Mazda” (stosowanych w sytuacji, gdy należy ręcznie zubażać poziom wtrysku gazu podczas zmiany fazy wtrysku paliwa przy przyspieszaniu). Kolejną zaletą jest możliwość sterowania dawką paliwa za pomocą jednego parametru – składu mieszanki; unika się natomiast uciążliwego wykreślania mnożnika gazu dla całego zakresu czasów wtrysku.

W dziedzinie wizualizacji ustawień proponujemy rozwiązanie do tej pory niespotykane: słupkowy wykres różnicy czasów wtrysku benzyny oraz gazu. Zrezygnowaliśmy z dużych przybliżeń wymaganych w przypadku stosowania wykresów liniowych. Dokładne przedstawienie różnic czasów wtrysku benzyny i gazu znacznie ułatwia regulację instalacji gazowej. Osoby przyzwyczajone do standardowych metod prezentacji zawsze mają jednak do dyspozycji wykresy 2D/3D oraz dane w postaci tabeli.

Krzysztof Mroczek, Czakram: Proponujemy instalacje marki BRC do wszystkich typów samochodów – począwszy od pojazdów najnowocześniejszych (z wtryskiem bezpośrednim), poprzez auta z sekwencyjnym wtryskiem paliwa (oraz jedno- i wielo punktowym wtryskiem benzyny), na maszynach gaźnikowych kończąc.

Klienci mogą wybierać między różnymi zaawansowanymi technologicznie urządzeniami (Sequent 24, Sequent P&D, Sequent SDI ), które doskonale sprawdzają się w nowoczesnych samochodach.

Tomasz Wiśniewski, AC: Nasi klienci mogą wybierać wśród różnych instalacji gazowych – począwszy od systemów stosowanych w silnikach gaźnikowych, jednopunktowych, aż po instalacje sekwencyjne, które z powodzeniem mogą być stosowane w najnowszych samochodach.

2

Które produkty cieszą się obecnie największą popularnością?

Krzysztof Łapiński: Gdy rozpoczynaliśmy produkcję, wychodziliśmy z założenia, że z gustami się nie dyskutuje i postaraliśmy się o zaspokojenie potrzeb jak najszerszego grona klientów.

Do aut czterocylindrowych mamy zatem instalacje w obudowach aluminiowych (Tech-104), w obudowach plastikowych (Tech-204 i Tech-504) oraz systemy o zwiększonej precyzji sterowania (Tech-114 i Tech-214).

Właścicielom maszyn sześcio- i ośmiocylindrowych proponujemy sterowniki w obudowach aluminiowych (Tech-316, Tech-318, Tech-516 i Tech-518) lub w obudowach plastikowych (Tech-416 i Tech-418). Wszystkie te urządzenia pracują z oprogramowaniem LPGTECH Gas Setting.

Oczywiście największą popularnością cieszą się systemy czterocylindrowe, ale na sprzedaż sterowników sześcio- i ośmiomiocylindrowych również nie narzekamy. Co więcej, rośnie sprzedaż sterowników do nowych pojazdów – na przykład marki Mazda. Prawdopodobnie tylko nasz system pracuje w tych autach poprawnie, nawet przy zastosowaniu słabszych wtryskiwaczy gazowych.

Bardzo dobre recenzje zbiera nasz reduktor Shark. Produkujemy go w dwóch odmianach: o ciśnieniu wyjściowym

1,2 bara (moc 150 KM) oraz o ciśnieniu 1,5 bara (moc 200 KM). Reduktor jest zintegrowany z filtrem fazy ciekłej oraz z elektrozaworem. W skład zestawów montażowych wchodzą produkowane przez nas wtryskiwacze Rail Type 30; w ofercie handlowej mamy również wtryskiwacze producentów koreańskich.

Krzysztof Mroczek: Najpopularniejsze są instalacje gazowe IV generacji – Sequent 24 oraz Sequent P&D, przeznaczone do samochodów z sekwencyjnym wtryskiem benzyny. Jest to niezawodna instalacja wysokiej jakości, mająca przy okazji atrakcyjną cenę.

Tomasz Wiśniewski: Obecnie najczęściej wybierane są systemy sekwencyjne, czyli Stag-4 Plus, Stag-300 ISA2 oraz Stag-300 Premium.

3

Od jakich czynników zależy opłacalność wyposażenia pojazdu w gazową instalację zasilającą?

Krzysztof Łapiński: Często musimy odpowiadać na pytania o to, czy instalacja gazowa jest opłacalna, bezpieczna dla silnika albo ekologiczna. W zasadzie zawsze można stwierdzić, że tak – ale pod pewnymi warunkami.

LPG jest produktem ubocznym, powstającym podczas rafinacji ropy naftowej. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że cena gazu zawsze będzie dużo niższa od ceny benzyny. Kiedy nie przesadzamy z oszczędzaniem na instalacji (czyli montażem najtańszego systemu w najtańszym warsztacie), to o silnik nie powinniśmy się obawiać. Jeśli chodzi o środowisko naturalne, to dobrze zamontowana instalacja autogazu powinna spełniać normy emisji spalin nie mniej restrykcyjne niż wymagania stawiane układom benzynowym. Slogany typu „autogaz jest bardziej ekologiczny od benzyny” włożyłbym jednak między bajki. Moim zdaniem, najrozsądniej będzie uznać, że autogaz jest nie mniej i nie bardziej ekologiczny niż benzyna.

Szacując opłacalność, powinniśmy porównać ceny benzyny i gazu oraz wziąć pod uwagę koszt instalacji. Na tej podstawie da się obliczyć, ile kilometrów należy przejechać, by wydatki na zasilanie gazowe się zwróciły. Na wykresie poniżej widać dystans, który trzeba przejechać przy założonym zużyciu benzyny, aby zamortyzowała się instalacja autogazu w cenie 2200-2500 złotych.

Krzysztof Mroczek: O tym, czy montaż instalacji gazowej się opłaca, decyduje kilka czynników. Najważniejszy jest pokonywany dystans – im więcej kilometrów przejeżdżamy, tym wcześniej koszt instalacji gazowej się zwraca.

Przykładowo, po przebyciu około 14 tysięcy kilometrów zwróci się zakup typowej instalacji gazowej BRC Sequent 24. Tę wartość podaję przy założeniu, że średnie zużycie benzyny wynosi 8 litrów, cena paliwa PB 95 to 5,15 złotych za litr, a gaz LPG kosztuje 2,37 złotych za litr. Oczywiście ważne jest to, ile benzyny zużywa pojazd – im ta wartość jest większa, tym bardziej wzrasta opłacalność stosowania gazu. Instalacja gazowa zwraca się tym szybciej, im większa jest różnica między ceną benzyny a ceną gazu LPG. Wiele zależy wreszcie od stanu technicznego pojazdu: w samochodzie, który z trudem przeszedłby kontrolę drogową, nie należy montować instalacji gazowej.

Tomasz Wiśniewski: Montowanie instalacji gazowej opłaca się w każdym samochodzie.

4

Jakie warunki musi spełniać warsztat samochodowy, by uzyskać uprawnienia do montowania i serwisowania instalacji gazowych w pojazdach?

Krzysztof Łapiński: Instalacje autogazu są – a w każdym razie powinny być – montowane przez warsztaty dysponujące odpowiednimi uprawnieniami. Homologację instalacji przystosowujących pojazdy do zasilania gazem (mieszanką propanu i butanu) można uzyskać w Ministerstwie Transportu na podstawie badań przeprowadzonych w Instytucie Transportu Samochodowego. Właściciel homologacji (czyli firma mająca prawo do montażu instalacji) przekazuje swe uprawnienia wraz z dokumentacją techniczną warsztatom partnerskim. Takie placówki muszą być odpowiednio wyposażone; pracowników należy przeszkolić w taki sposób, by zapewnić wymaganą jakość montażu, zgodną z obowiązującymi przepisami.

Listę firm mających świadectwo homologacji można znaleźć na stronie internetowej Instytutu Transportu Samochodowego pod adresem http://www.its.waw.pl/ w sekcji „Wykazy i spisy”. Informacje na temat procedur kontrolnych zamieszczono w dziale „Homologacja” („Badania homo logacyjne sposobu montażu instalacji przystosowującej dany typ pojazdu do zasilania gazem LPG i CNG”). Warto zaznaczyć, że warsztat, który chce montować instalacje autogazu, powinien zgłosić się do wybranego właściciela homologacji – ten udzieli wszelkich informacji oraz załatwi niezbędne formalności.

Krzysztof Mroczek: Warsztat zainteresowany podjęciem z naszą firmą współpracy w zakresie montażu oraz serwisowania instalacji gazowych marki BRC powinien spełnić kilka warunków dotyczących pomieszczeń, wyposażenia, zaplecza technicznego i kwalifikacji pracowników.

Wysokość warsztatu musi wynosić co najmniej 3 metry. Pomieszczenia powinny spełniać przepisy dotyczące montażu, użytkowania i prowadzenia badań sprawności samochodowych instalacji gazowych. Dotyczy to przede wszystkim rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 31.12.2002 roku w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu niezbędnego ich wyposażenia (Dz. U. z 2003 r. nr 32, poz. 262 z późn. zm.) oraz rozporządzenie ministra transportu i budownictwa z 10 lutego 2006 roku w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów (Dz. U. nr 40 poz.275).

Placówka powinna dysponować odpowiednim zapleczem technicznym służącym do prowadzenia sprzedaży, montażu i serwisu instalacji do zasilania samochodów gazem. Zakład autoryzowany musi mieć na wyposażeniu analizator spalin, urządzenie do badania szczelności instalacji gazowej oraz pomocniczy sprzęt służący zarówno do montażu, jak i do programowania poszczególnych instalacji gazowych.

Poza tym wymagamy od partnerów, aby ich pracownicy przeszli niezbędne szkolenia w zakresie montażu oraz obsługi gwarancyjnej i pogwarancyjnej instalacji gazowych marki BRC.

Po spełnieniu tych warunków podpisujemy umowę o współpracy i zgłaszamy partnera w Instytucie Transportu Samochodowego; informujemy wówczas, że warsztat posługuje się wyciągiem ze świadectwa homologacji wystawionego na firmę Czakram.

Tomasz Wiśniewski: Usługodawca chcący montować legalnie instalacje gazowe powinien być wyposażony w analizator spalin, elektroniczny tester szczelności oraz mieć świadectwo homologacji.

5

Na co powinno się zwracać szczególną uwagę w trakcie obsługi pojazdów z instalacjami gazowymi w warsztatach i serwisach samochodowych (na przykład podczas diagnozowania, napraw elektrotechniczno-elektronicznych, wymiany hamulców lub ogumienia)?

Krzysztof Łapiński: Idealnym miejscem do serwisowania auta zasilanego gazem jest warsztat, który ma uprawnienia do montowania instalacji autogazu. Jeszcze lepiej byłoby, gdyby instalacja została zamontowana właśnie w warsztacie serwisującym pojazd.

Podczas obsługiwania aut z instalacją gazu trzeba przestrzegać kilku zasad:

• Wszystkie prace obsługowo-naprawcze instalacji gazowej powinny być wykonywane wyłącznie przez autoryzowany warsztat.
• Warunkiem bezpiecznej eksploatacji instalacji gazowej jest systematyczna kontrola stanu technicznego reduktora, elektrozaworu gazu i połączeń przewodów w ramach obowiązkowych okresowych przeglądów technicznych.
• W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieszczelności instalacji gazowej należy bezzwłocznie zakręcić zawór wypływu na wielozaworze zbiornika i usunąć nieszczelność w autoryzowanym warsztacie monterskim.
• Bezwarunkowo należy przestrzegać terminów przeglądów serwisowych oraz obowiązkowych przeglądów na stacji kontroli pojazdów.
• Jeżeli warsztat serwisowy wykonuje prace niezwiązane z instalacją autogazu, jego pracownicy muszą zadbać o to, by nie naruszyć instalacji gazowej.
• Gdy podczas naprawy pojazdu istnieje konieczność częściowego demontażu instalacji gazu, należy ją wyłączyć oraz zakręcić zawór wypływu gazu na zbiorniku. Po dokonaniu naprawy i ponownym zamontowaniu instalacji gazu trzeba dokonać przeglądu i uruchomienia instalacji w autoryzowanym warsztacie monterskim.
• Instalacja autogazu nie powinna wpływać na ogólne parametry pojazdu, natomiast może powodować lekkie odchyłki parametrów podczas testowania przyrządami diagnostycznymi niektórych układów silnika. W takim wypadku należy przełączyć auto na zasilanie benzynowe i odczekać chwilę, aby parametry wróciły do normy.

Krzysztof Mroczek: Zakład, który nie zajmuje się montażem instalacji gazowych, pod żadnym pozorem nie powinien ingerować w działający już system. Instalacja gazowa jest dodatkowym wyposażeniem samochodu i wymaga serwisowania w wyspecjalizowanym zakładzie, legitymującym się uprawnieniami do montażu i obsługi systemów LPG.

Pracownicy serwisu powinni zwrócić uwagę na stan techniczny układu zapłonowego samochodu (świec zapłonowych, kabli wysokiego napięcia, cewki zapłonowej, kopułki oraz palca rozdzielacza) i czystość filtra powietrza oraz przepustnicy. Należy sprawdzić, czy samochód jest serwisowany zgodnie z książeczką obsługi (przykładowo, czy wymieniano filtry i kontrolowano skład mieszanki paliwowej). W przypadku instalacji gazowej można dodatkowo sprawdzić stan techniczny przewodów gazowych i wodnych (stwierdzić, czy nie są popękane) i zbadać, czy inne elementy nie mają uszkodzeń mechanicznych. W przypadku wykrycia nieprawidłowości należy poinformować o nich klienta oraz skierować go do specjalistycznego serwisu instalacji gazowych.

Tomasz Wiśniewski: Instalacje gazowe są oddzielnymi systemami, które powinny być obsługiwane przez wykwalifikowany personel.

Tweet

Redakcja Miesięcznika Branżowego Autonaprawa