Fot. 3M, Multichem, Arpol Toruń, Pro-West, Spies Hecker, STS-Berg

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu lakiery samochodowe dostarczane były do renowacyjnych lakierni w puszkach jako produkty o ustalonym już kolorze i odcieniu, gotowe do aplikacji po odpowiednim rozcieńczeniu. Obowiązkowym wyposażeniem nowych pojazdów były niewielkie pojemniki z oryginalnym lakierem przeznaczone do napraw drobnych uszkodzeń lakierniczej powłoki, czyli tzw. zaprawek.

Jeśli jednak potrzeba ich użycia pojawiała się po dłuższym okresie użytkowania odcienie nadwozia i materiału naprawczego różniły się już wyraźnie na skutek nieuchronnego płowienia wszelkich lakierów poddawanych długotrwałemu działaniu światła słonecznego. Podobny problem stanowiły (niezależnie od czasu ich wystąpienia) większe uszkodzenia, do których pokrycia fabryczny zapas okazywał się za mały.

W obu tych wypadkach podejmowano w lakierniach mniej lub bardziej udane próby doboru odcienia poprzez mieszanie lakierów o różnych kolorach, jednak jedynym skutecznym, choć bardzo kosztownym, rozwiązaniem była tylko całkowita wymiana powłoki.

Zastąpienie gotowych lakierów systemami pozwalającymi komponować ich kolory i odcienie stosownie do konkretnych potrzeb stanowiło rewolucyjny zwrot w rozwoju lakierniczych technologii naprawczych. Jednak po rozwiązaniu starych problemów pojawiły się nowe: techniczne, ekonomiczne i ekologiczne. W efekcie ich sukcesywnego przezwyciężania powstawały kolejne generacje systemów lakierniczych, najpierw konwencjonalnych, potem wodorozcieńczalnych. Każdej towarzyszyły określone wymagania technologiczne, wpływające bezpośrednio na wyposażenie lakierniczych warsztatów.

O prezentację najnowszych osiągnięć w zakresie systemów lakierniczych poprosiliśmy, jak zwykle w tym cyklu, firmowych ekspertów.

Uwagi ekspertów

Optymalne wykorzystanie systemu

Sukces usługowej lakierni tworzą: technologia, wyposażenie i kwalifikacje personelu, więc Multichem dostarcza klientom kompletne systemy wraz z certyfikowanymi szkoleniami teoretycznymi i pra- ktycznymi.

Najnowszym oferowanym przez nas systemem lakierniczym jest Aqualine marki Profix, przeznaczony do renowacji i całkowitej wymiany powłok lakierniczych w pojazdach użytkowych.

Jego zasadniczą część stanowi wodorozcieńczalny lakier bazowy. Tego rodzaju materiały powoli zastępują nawierzchniowe systemy konwencjonalne. Pozostałe produkty używane do napraw, czyli zmywacze, szpachlówki, grunty, podkłady wypełniające, lakiery bezbarwne HS/UHS, w zdecydowanej większości, i już od dawna, spełniają wymagania dotyczące emisji lotnych związków organicznych (LZO/VOC).

Zasady stosowania

Wspomniany system charakteryzuje się wysoką siłą krycia oraz dużą wydajnością. Daje możliwość uzyskania powłoki barwnej lub powłoki z efektami optycznymi. Służą do tego 64 komponenty bazowe (solidy, srebra, perły i pigmenty xyrallic). Nie ma potrzeby stosowania maszyny mieszalniczej, gdyż komponenty gotowe są do użycia już po kilkukrotnym wstrząśnięciu.

Perfekcyjny dobór kolorów wynika nie tylko z wysokiej jakości produktów, lecz także z szerokiego wachlarza receptur kolorów zawartych w programie recepturowym Profix. Użytkownik może zainstalować ten program w swoim komputerze lub też korzystać z wersji internetowej dostępnej online.

Wyposażenie systemu stanowią wzorniki kolorów (regularnie aktualizowane) oraz waga, która w połączeniu z programem recepturowym jest niezbędna do przygotowania gotowej mieszanki lakieru. Uzupełnieniem jest „koło kolorów”, które wspomaga proces korygowania kolorystyki.

W pomieszczeniu, w którym instalowana jest mieszalnia, temperatura powinna wynosić od 5 do 30°C. Oczywiście należy tam dbać o czystość i higienę pracy. Dobrze, gdy system mieszalniczy instalowany jest w lakierni wyposażonej w nowoczesną kabinę z wymianą powietrza powyżej 24 000 m3/h oraz instalację pneumatyczną, która zapewniłaby odpowiednią dla posiadanego sprzętu wydajność i czystość dostarczanego sprężonego powietrza. Ponadto warto zadbać o wygospodarowanie strefy przygotowawczej.

Dla przyspieszenia odparowywania bazy wodnej można stosować dysze Venturiego oraz promienniki IR (podczerwieni). Pistolety lakiernicze HVLP mogą być stosowane nie tylko do materiałów podkładowych, lecz również do lakierów wierzchnich. Podczas mycia sprzętu do aplikacji lakierów wodorozcieńczalnych należy zaopatrzyć się w odpowiednie myjki. Należy także dbać o środowisko, utylizując odpady lakierów.

Przebieg naprawy

Załączone zdjęcia przedstawiają właściwy układ warsztatu. Na początku technologicznego ciągu znajdują się stanowiska blacharskie i punkt demontażu. Środkiem prowadzi droga komunikacyjna do stref lakierniczych zlokalizowanych po obu jej stronach.

Proces naprawczy powinien odbywać się według ustalonych wcześniej reguł. Po wstępnym umyciu naprawiany pojazd jest wprowadzany najpierw na stanowisko blacharskie, gdzie wykonywana jest naprawa według przyjętego zlecenia. Prace blacharskie nie powinny powodować rozszerzenia pierwotnie wyznaczonego obszaru naprawy poprzez wtórne uszkodzenia powłoki utrzymanej dotychczas w dobrym stanie.

Następnie pojazd jest przygotowywany do lakierowania w ścisłej zgodności z technologią producenta materiałów lakierniczych. Wykwalifikowany lakiernik określa obszar naprawy i jej metody, czyli np. cieniowanie, liczbę warstw powłoki i, co bardzo ważne, dobiera właściwy odcień lakieru, wykonując próbkę natryskową.

Zabezpieczony pojazd lub jego elementy trafiają do kabiny, gdzie odbywa się proces lakierowania i suszenia.

Uwaga! W tym pomieszczeniu nie należy wykonywać innych prac. Filtry powietrza trzeba wymieniać według zaleceń producenta kabiny, a jej ściany powinny być zabezpieczone „pyłochłonem”, czyli środkiem zapobiegającym przywieraniu cząstek rozpylonego lakieru.

Po zakończeniu prac w kabinie dalsze czynności lakiernicze, takie jak polerowanie i mycie całej naprawionej powłoki, wykonywane są na innym, przeznaczonym do tego stanowisku.

Po pomyślnie zakończonym procesie naprawy auto trafia na kolejne stanowisko w celu ponownego montażu zdemontowanych wcześniej elementów i do ostatecznego czyszczenia. Na koniec, osoba upoważniona ocenia wykonaną naprawę przed wydaniem samochodu klientowi.

Systemy wodorozcieńczalne drugiej generacji

System Mipa WBC (water basis coating - wodorozcieńczalny lakier bazowy) służy do całościowego i częściowego lakierowania samochodów osobowych, motocykli i pojazdów użytkowych.

Wskaźnik VOC (zawartość lotnych związków organicznych) wynosi dla materiałów wchodzących w skład tego systemu znacznie poniżej 420 g/litr, co dowodzi, iż są one całkowicie przyjazne dla środowiska naturalnego. Wszystkie pigmenty nie zawierają ołowiu i chromianów.

Miksy Mipa WBC nie wymagają stosowania mieszalnika, ponieważ bazują na technologii żelowej. Krótkie wstrząśnięcie pojemnika wystarcza, by przygotować miks do dozowania.

Druga generacja lakierów wodnych Mipa wyeliminowała dotychczasowe problemy i niedociągnięcia pierwszej. Powierzchnie lakierowane w technologii wodnej Mipa WBC spełniają wszystkie wymagania profesjonalnych lakierników. Dodatkowe korzyści zapewnia jeden sposób aplikowania materiału, bez możliwości stosowania własnych technik, tricków i sztuczek. Jednakowy sposób aplikacji to jednocześnie klucz do sukcesu w postaci zgodności odcienia z wzornikiem kolorów Mipa Color-System II. Oszczędność materiałowa w porównaniu z konwencjonalnymi lakierami bazowymi wynosi minimum 25%.

Pojemniki 0,5- i 1-litrowe zostały dostosowane do stopnia zużycia danego miksu bazowego, co spowodowało zminimalizowanie zapasu magazynowego.

Proces technologiczny

Wyszukiwanie receptur i odnajdywanie odcieni odbywa się poprzez znane narzędzia i komputerowy bank receptur Mipamix4Win. Aplikacja lakieru Mipa WBC może odbywać się w dotychczas używanych kabinach lakierniczych z zastosowaniem znanych pistoletów lakierniczych, np. Sata 3000 HVLP z dyszą WBS. Pomimo wyższych wymagań dotyczących czasu schnięcia, możliwe jest zredukowanie czasu obróbki dzięki stosowaniu dysz Venturiego (7 minut) i / lub przyspieszacza schnięcia Mipa WBC. Pokrycie lakieru Mipa WBC lakierem bezbarwnym w jakości HS np. Mipa CC4 lub CS85 zapewnia powłokę odporną na zmienne warunki pogodowe.

System lakierów wodnych Mipa WBC składa się z: 39 miksów bazowych, 15 miksów efektowych, 6 miksów kryształowych, 2 miksów transparentnych. Uzupełniają go następujące dodatki: Mipa Baseblend (dodatek do cieniowania), Mipa WBS Retarder (opóźniacz schnięcia), Mipa WBS Beschleuniger (przyspieszacz schnięcia), Mipa WBS Pistolenreiniger (do mycia pistoletów).

Oprócz wodnych lakierów bazowych Mipa WBC także pozostałe produkty Mipa, jak lakiery bezbarwne HS, np. Mipa CC4 lub CS85, a także podkłady, np. Mipa 4+1 Acrylfiller HS lub na bazie wodnej Mipa WBS EP Grundierfiller, gwarantują zgodność z przepisami, a tym samym – dbałość o efektywną ochronę środowiska.

Perfekcyjnie przygotowane podłoże pod lakiery bazowe wodne to standard dotyczący wszystkich tego rodzaju systemów dostępnych na rynku. Z uwagi na cienką warstwę aplikowanego lakieru wodnego (ok. 20 mikronów) ważne jest, aby podłoże przygotowane było szczególnie starannie. Idealnym podkładem o szerokim spektrum zastosowań jest Mipa 4+1 Acrylfiller HS. Posiada on bardzo dużą siłę wypełnienia i gładkość powierzchni lakieru bazowego. Wysoka zawartość ciał stałych redukuje liczbę natrysków, a szlifowanie powierzchni wymaga nieznacznego nakładu pracy.

Technika cieniowania

Obecnie podczas napraw pojazdów (zwłaszcza samochodów osobowych) stosuje się najczęściej metodę cieniowania, mającą na celu wyeliminowanie różnicy odcienia między sąsiadującymi elementami. Każda z obecnych na rynku marek lakierniczych ma określone środki ułatwiające przeprowadzenie cieniowania. Są to najczęściej specjalne rozcieńczalniki lub żywice, stosowane według zaleceń poszczególnych producentów.

Rozcieńczalnik do zaprawek (np. Mipa 2K Löser) ma na celu płynne połączenie nowej powłoki naprawczej z otaczającą ją starą. Dodatek ten stosuje się w trakcie nakładania ostatniej warstwy lakieru bezbarwnego lub akrylowego, poprzez dodanie go do reszty materiału w kubku i wykonanie natrysku. Możliwa jest także aplikacja czystego rozcieńczalnika na styku starej i nowej powłoki.

W przypadku cieniowania trudnych, wodorozcieńczalnych bazowych odcieni metalicznych stosowane są specjalne dodatki (np. Mipa WBC Baseblend), gotowe do natrysku, aplikowane przed właściwym odcieniem bazowym. Działanie to umożliwia łatwe rozprowadzanie lakieru i zapobiega powstawaniu cieni na łączeniach materiałów.

Należy zaznaczyć, że podstawowym warunkiem zgodności odcienia jest przestrzeganie odpowiedniej techniki aplikacji. W przypadku wodnych lakierów bazowych Mipa pierwszy natrysk nanosi się niezbyt grubo i niezbyt mokro. Tym samym, szybciej przebiega odparowanie wody z lakieru i zagwarantowane jest równomierne rozłożenie cząsteczek pigmentów aluminium. Drugi natrysk nakłada się równomiernie mokro. Należy uważać na ciśnienie natrysku (2 bary) oraz ilość natryskiwanego materiału, aby zapobiec tworzeniu się tzw. „chmurek”. Z reguły drugi natrysk powoduje uzyskanie pełnej siły krycia. W celu uzyskania równomiernego rozłożenia pigmentów aluminium należy przy zredukowanym ciśnieniu (1 bar) na całkowicie odparowaną drugą warstwę nanosić trzecią cieniutką z zastosowaniem tzw. techniki kropelek. Przy zredukowanym ciśnieniu natrysku lakier bazowy nanosi się, zachowując większy odstęp od lakierowanego obiektu. Tym samym zniwelowane zostają ewentualne nierówności w rozlewaniu oraz niewielkie chmurki przy zachowaniu odcienia. Należy pamiętać, że zbyt silne i suche cieniowanie może znacznie rozjaśnić odcień.

Ostatni etap pracy to aplikacja lakieru bezbarwnego HS, np. Mipa CC6 lub CS85, nanoszonego po 20 minutach. Istotne jest w tym wypadku nanoszenie cienkiej, kontrolnej pierwszej warstwy i drugiej pełnej, zamykającej powłokę. Zachowanie takiej techniki daje gwarancję uniknięcia wspomnianych problemów.

Nowy system Spies Hecker

Spies Hecker opracowuje optymalne rozwiązania, praktycznie ułatwiające pracę warsztatów lakierniczych. Ich celem jest większa wydajność lakierowania renowacyjnego i zgodność z wymogami ochrony środowiska.

Wysokowartościowym systemom produktów towarzyszy kompetentne doradztwo i starannie dobierane programy szkoleń, co w sumie sprawia, iż z technologii Spies Hecker korzystają obecnie warsztaty lakiernicze w ponad 60 krajach świata.

W tym roku firma ta oferuje warsztatom lakierniczym nowy lakier wodorozcieńczalny o nazwie Permahyd Hi-TEC 480. Jest to rozwinięcie skutecznej i wypróbowanej koncepcji wodorozcieńczalnego lakieru bazowego Permahyd 280. Zastosowana w nowym produkcie nowoczesna, przyjazna w użyciu technologia hybrydowa łączy korzystne właściwości różnych żywic. Zapewnia to ich łatwą aplikację i wysoką niezawodność procesu lakierowania. Nowy system pigmentów jest wprowadzany na rynek w ścisłej współpracy z klientami.

Nowy wodorozcieńczalny lakier bazowy Permahyd Hi-TEC 480 może w pełni sprostać trendom panującym obecnie w przemyśle motoryzacyjnym i w lakierniczych usługach naprawczych. Wprowadza bowiem nowoczesne metody wyszukiwania odcieni oparte na zasadzie cyfrowego zarządzania kolorami. Elektroniczny spektrofotometr ColorDialog spectro, program komputerowy do wyszukiwania receptur CRplus, inteligentny system ważenia ColorTint i wyszukiwanie receptur w Internecie są optymalnie dostosowane do nowych pigmentów.

Warsztatowe promienniki podczerwieni

Przy malowaniu całego samochodu lub większej jego części najlepiej jest wysuszyć jego świeżą powłokę w kabinie lakierniczej. Jednak naprawy o tak dużym zakresie należą już dziś do rzadkości.

Obecnie większość napraw blacharsko-lakierniczych ogranicza się do pojedynczych części samochodu (drzwi, błotnik, maska). Badania statystyczne wykazują, że w około 80% przypadków naprawia się jeden, najwyżej dwa elementy. Przy tego rodzaju naprawach suszenie świeżo położonej powłoki w kabinie lakierniczej jest bardzo nieekonomiczne i powoduje duże zużycie energii w stosunku do wielkości suszonej powierzchni. Ze względu na swoje właściwości promieniowanie podczerwone znakomicie nadaje się do ogrzewania różnych przedmiotów, a co za tym idzie – do ich suszenia.

Najrozsądniejszym więc rozwiązaniem jest w takim przypadku użycie promiennika podczerwieni. Działa on tylko na wybrany, stosunkowo niewielki obszar i radykalnie przyspiesza proces jego suszenia.

O ile wszystkie promienniki wykorzystują promieniowanie podczerwone, o tyle tylko niektóre z nich wykorzystują promieniowanie podczerwone z jego zakresu krótkofalowego. Podstawowa różnica między działaniem poszczególnych długości fal (długie, średnie i krótkie) polega na różnej głębokości ich przenikania przez warstwy lakiernicze nałożone podczas naprawy.

Lampy stosowane w promiennikach hiszpańskiej firmy Infra Quick wysyłają właśnie podczerwień o falach krótkich. Dociera ono do metalowego podłoża, przenikając warstwy szpachli, podkładu czy lakieru bezbarwnego. Dzięki temu proces suszenia zaczyna się od najgłębiej położonych partii suszonej powłoki i przebiega znacznie równomierniej w całej objętości warstwy. Zapewnia to równomierne odparowanie rozpuszczalnika, znakomicie zmniejszając ryzyko jego zamknięcia w powłoce. Taki sposób ogrzewania praktycznie eliminuje więc wady lakiernicze wywoływane tym efektem i jednocześnie przyspiesza utwardzenie poszczególnych produktów użytych w całym naprawczym cyklu lakierniczym.

Tweet

Redakcja Miesięcznika Branżowego Autonaprawa