Fot. Gates

Sposób zabezpieczania napinacza zawleczką montażową

Uszkodzenie napędu rozrządu w silnikach oznaczonych kodami 4G93, B4184SJ, B4184SM jest najczęściej spowodowane niewłaściwym ustawieniem automatycznego napinacza.

Do błędów najczęściej popełnianych podczas montażu paska i napinacza należą: niewłaściwe ustawienie napięcia na skutek niepełnej realizacji zalecanej procedury i postępowanie w sposób całkowicie niezgodny z tą procedurą, czyli obracanie napinacza w złą stronę (zgodnie z ruchem wskazówek zegara zamiast przeciwnie do ruchu wskazówek zegara). Drugi ze wspomnianych błędów może nie tylko powodować niewłaściwe napięcie, lecz często także zakleszczenie napinacza, którego wspornik dotyka wówczas koła pasowego, utrudniając jego swobodne obracanie się. Po zakleszczeniu strona zewnętrzna paska, nieustannie ocierająca o nieruchomą powierzchnię koła, ulega przegrzaniu i zaczyna pękać.Przy nadmiernej temperaturze paska rozgrzewa się koło pasowe napinacza i rolka prowadząca. Na ich stalowych powierzchniach pojawia się charakterystyczne niebieskie przebarwienie i ewentualnie też resztki roztopionej gumy.

Jeżeli koło pasowe napinacza podczas regulacji napięcia paska jest obracane we właściwym kierunku, czyli przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, nie ma możliwości jego styku ze wspornikiem.

Zalecana jest równoczesna wymiana koła pasowego napinacza oraz rolki prowadzącej wraz z paskiem, ponieważ części te również ulegają zużyciu.

Zużyte łożysko (utrata smaru, zatarcie, brak współpłaszczyznowości) jest równie niebezpieczne jak zużyty pasek i może spowodować poważne uszkodzenie silnika.

Zakleszczenie napinacza na skutek błędnej jego regulacji (z lewej) i skutki tego błędu

Przegrzanie gumy w wyniku tarcia o zakleszczony napinacz

Poprawny demontaż

Podczas demontażu napędu rozrządu silnik musi być zimny! Najpierw zdejmuje się kolejno: pasek napędu urządzeń pomocniczych, koło jego napinacza, napinacz i rolkę prowadzącą, wspornik silnika i pokrywę paska rozrządu.

Następnie ustawia się wał korbowy silnika w GMP (górnym martwym położeniu) dla pierwszego cylindra (według znaków ustawienia rozrządu), obracając koło pasowe wału korbowego zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Potem należy zablokować obydwa koła pasowe na wałach rozrządu za pomocą narzędzia OE (Volvo 9995714) lub narzędzia GAT4500 z zestawu narzędziowego Gates nr GAT4695.

Kolejne czynności to: poluzowanie śruby koła pasowego napinacza, zdjęcie starego paska rozrządu, koła pasowego jego napinacza i rolki prowadzącej. W tym momencie tłoczysko napinacza hydraulicznego powinno wystawać z obudowy na 10.5 do 11.5 mm. Jeżeli nie spełnia tego warunku lub pojawił się przy nim wyciek, należy wymienić napinacz.

Dalsza kontrola polega na naciśnięciu tłoczyska siłą rosnącą stopniowo do 20 kG. Maksymalne przesunięcie tłoczyska pod jej działaniem nie powinno przekroczyć 1 mm. Jeżeli jest większe, trzeba wymienić napinacz.

W sprawnym napinaczu należy siłą jeszcze większą wciskać powoli tłok (pionowo) do jego cylindra aż do momentu, gdy otwory tłoczyska znajdą się w jednej płaszczyźnie z górną jego krawędzią. Wtedy zabezpiecza się tłoczysko zawleczką 2 mm (występującą w zestawie GAT4657 lub GAT91010).

Termiczne przebarwienia na powierzchni koła pasowego napinacza (z lewej)
i ślady stopionej gumy na kole pasowym

Prawidłowy montaż

W trakcie montażu napędu rozrządu wał korbowy silnika musi być ustawiony w GMP dla pierwszego cylindra, a koła pasowe zablokowane w pozycji sprzed demontażu.

Pierwszą czynnością jest zamocowanie hydraulicznego napinacza (zweryfikowanego starego lub nowego) dwiema śrubami, dokręconymi momentem 13 Nm. Następnie montuje się rolkę prowadzącą i koło pasowe napinacza, które musi być ustawione w takiej pozycji, by jego otwór mimośrodowy znalazł się u góry, a dwa małe otwory nastawcze na spodzie.

Potem trzeba obrócić zębatym kołem pasowym wału korbowego o ? zęba w kierunku przeciwnym do obrotu wskazówek zegara i założyć nowy pasek (najpierw na wał korbowy, potem na pompę układu chłodzenia, rolkę prowadzącą, wał zaworów wydechowych, wał zaworów dolotowych, a na końcu na napinacz).

W dalszej kolejności obraca się koło pasowe napinacza (narzędziem nastawczym GAT4577 z zestawu GAT4657) w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara i dokręca śrubę w otworze mimośrodowym. Teraz można już odblokować koła pasowe wałów rozrządu i sprawdzić, czy znaki ustawcze znajdują się we właściwej pozycji. Następnie obraca się wał korbowy o około 90° w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, a potem w stronę odwrotną aż do momentu ustawienia wału w GMP i osiągnięcia poprawnej pozycji wszystkich znaków rozrządu.

Po ponownym zluzowaniu śruby napinacza obraca się jego koło pasowe narzędziem GAT 4577 i kluczem dynamometrycznym w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (w stronę paska), momentem 2.5 do 4.0 Nm, a potem dokręca się śrubę koła pasowego napinacza momentem 50 Nm. Podczas dokręcania tej śruby koło pasowe napinacza musi być unieruchomione!/p>

Usunąwszy zawleczkę zabezpieczającą z napinacza hydraulicznego, obraca się wał korbowy silnika o 720° w kierunku obrotu wskazówek zegara, aż do jego ustawienia w GMP przy poprawnej pozycji znaków rozrządu. Po odczekaniu pięciu minut należy sprawdzić, czy tłoczysko wystaje z korpusu napinacza na długość od 3.8 do 4.5 mm. Jeżeli jego wysunięcie nie mieści się w tym zakresie, należy powtórzyć całą procedurę napinania aż do uzyskania prawidłowego wyniku. Później pozostaje już tylko ponowne zamocowanie reszty zdemontowanych uprzednio części.

Wzajemne ustawienie koła i napinacza przy prawidłowej regulacji (1), zablokowanie kół pasowych wałów rozrządu (2), sposób zabezpieczania napinacza zawleczką montażową (3), prawidłowe ustawienie otworów koła pasowego (4) i użycie specjalnej nasadki kluczowej (5)

Tweet

Marcin Perzyna
District Sales Manager Gates Europe