O tym, jak ważną rolę pełnią sprężyny w zawieszeniu samochodu, zapominają nawet kierowcy dbający wzorowo o stan ogumienia, poprawne działanie układu hamowania i sprawność amortyzatorów.
Problemy ze sprężynami zauważane są dopiero w momencie, kiedy ulegają one zniszczeniu bądź ich stan uniemożliwia dalszą jazdę, a przecież są to elementy poddawane podczas jazdy znacznym obciążeniom. Badania przeprowadzone przez firmę Tenneco na niemieckich drogach wykazały, że podczas jazdy na dystansie jednego kilometra sprężyna ugina się (rozpręża i spręża) średnio ponad 5 000 razy.
W Polsce, ze względu na stan nawierzchni dróg, różne podzespoły zawieszenia zużywają się dużo szybciej. Po przejechaniu kilkudziesięciu tysięcy kilometrów na skutek zmęczenia materiału pogarszają się właściwości sprężyny i nie pracuje już ona prawidłowo. Poza tym często dochodzi do pęknięcia zwojów zniszczonych korozją. Dlatego zaleca się sprawdzać sprężyny co 20 000 km, a po przekroczeniu przebiegu 100 000 km powinno się je wymieniać.
Na załączonym zdjęciu pokazano wygląd sprężyny po przejechaniu 120 000 km.
Nastąpiła 2-, 3-centymetrowa utrata jej wysokości i osłabienie sprawności działania. Może to być przyczyną pogorszenia stabilności jazdy, grożącego nawet wypadkiem, a zawsze – przyspieszonym zużyciem innych elementów zawieszenia oraz opon. Odczuwa się też wyraźne pogorszenie komfortu jazdy. Bardzo ważna jest jakość sprężyny montowanej jako część zamienna. Dla wielu sprężyna jest kawałkiem grubego drutu wygiętego w spiralę. Prawda jest inna. Tak jak pozostałe podzespoły w samochodzie, sprężyny w ciągu ostatnich lat przeszły poważną ewolucję. Obecnie oprócz sprężyn normalnych, cylindrycznych, produkuje się sprężyny: stożkowe, wygięte w kształcie banana, wykonane z drutu o niejednakowej średnicy (tzw. taper wire) oraz najnowocześniejsze – typu „miniblok”. Bardzo ważne jest, aby stosować sprężynę dokładnie taką samą, jaka została zamontowana w samochodzie na „OE”, czyli przez jego producenta. Nie wszystkie firmy dostarczające sprężyny na rynek części zamiennych produkują je również na potrzeby fabrycznego montażu i dlatego, często z braku dostępu do najnowszych trudnych i bardzo kosztownych technologii, stosują zamienniki w postaci zwykłych sprężyn. Doskonałym przykładem nowoczesnej konstrukcji jest sprężyna "miniblok". Wykonana jest ona z drutu o zmiennej średnicy, przy czym zwoje środkowe są dużo grubsze niż zewnętrzne. Cała sprężyna ma kształt piłki do rugby, dzięki czemu jest możliwość wchodzenia jednego zwoju pomiędzy inne bez ryzyka jego uszkodzenia lub zablokowania. Zastosowanie tego typu sprężyn zapewnia wyższy komfort jazdy, większe bezpieczeństwo (sztywność sprężyny wzrasta wraz z jej obciążeniem). Brak kontaktu zwojów pomiędzy sobą zwiększa żywotność sprężyny i sprawia, że pracuje ona znacznie ciszej. Tych zalet nie będzie miała „zwykła” sprężyna zastosowana zamiast „mini-blok”. Można tu mówić jedynie o niższej cenie, ale czy warto dla ceny zastępować część prawidłowo współpracującą z zawieszeniem zamiennikiem o bliżej nieokreślonych właściwościach? |
|
U góry: sprężyny "miniblock", u dołu: próba zmęczeniowa sprężyny standardowej w laboratorium wytrzymałościowym |
Firma Tenneco jako producent sprężyn Monroe jest mało znana na rynku części zamiennych, ponieważ większą cześć tych produktów dostarcza na pierwszy montaż do fabryk samochodów. Zakłady Tenneco w Australii (Sydney) i Nowej Zelandii (Wellington) wykonują sprężyny na oryginalne wyposażenie OE zgodnie z technologiami i zaleceniami producentów samochodów, co umożliwia produkowanie sprężyn na rynek części zamiennych w tych samych technologiach. W ślad za tym idzie odpowiednia jakość produktu, a przede wszystkim bezpieczeństwo przy jego zastosowaniu w samochodzie.
W obu tych fabrykach stosowane są technologie taper wire oraz formowanie sprężyn zarówno na zimno, jak i gorąco. Obecnie w ofercie jest ponad 1300 referencji sprężyn Monroe wykonanych w technologii OE, a także elementy sferyczne do zawieszeń hydraulicznych.
Jarosław Danel
Country manager poland, Aftermarket Southern & Central Europe, Tenneco Automotive Polska sp. z o.o.
0 komentarzy dodaj komentarz