Fot. Launch

Tester Launch X-431 Diagun

Przy regularnym, corocznym wykonywaniu obowiązkowych badań technicznych pojazdów w SKP i tak średni czas upływający od powstania uszkodzenia do jego wykrycia i usunięcia wynosi około pół roku.

Wszelkie uszkodzenia i usterki pojazdów można podzielić na tzw. emisyjne i nieemisyjne. Pierwsze wywołują zwiększoną emisję związków toksycznych zawartych w spalinach lub podwyższone zużycie paliwa. Dotyczą one silnika, jego osprzętu i zespołów układu napędowego.

Drugie wpływają bezpośrednio na bezpieczeństwo i dynamikę jazdy, a występują w podzespołach podwozia i nadwozia, czyli hamulcach, układzie kierowniczym, zawieszeniu itp. Kierowcy najszybciej zauważają niesprawności zaliczane do tej właśnie grupy, a znacznie później uszkodzenia „emisyjne”. Dlatego pod koniec ubiegłego wieku wprowadzono regulacje prawne zobowiązujące producentów pojazdów do wyposażania ich w system diagnostyczny, na bieżąco kontrolujący emisję substancji zawartych w spalinach.

^{Rys.: Kompletny zestaw diagnostyczny X-431 Tool firmy Launch}

Aktualną wersję tych przepisów stanowi norma OBD II (w Europie EOBD). Obejmuje ona zespół różnych testów diagnostycznych oraz procedur obliczeniowych i decyzyjnych, wykonywanych w czasie rzeczywistym. Mają one na celu ocenę poziomu emisji oraz sprawności elementów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo czynne i bierne  pojazdu. System ten działa w całym okresie eksploatacji pojazdu, bez możliwości ingerencji ze strony jego użytkownika, i wykrywa uszkodzenia „emisyjne” we wczesnej fazie ich rozwoju, gdy wywołana nimi emisja nie przekracza jeszcze dopuszczalnych wartości i powoduje tylko niewielkie szkody dla środowiska. W efekcie kierowca otrzymuje czytelne sygnały o powstaniu awarii oraz jednolite dla wszystkich marek i modeli pojazdów informacje diagnostyczne, umożliwiające szybką i skuteczną lokalizację uszkodzenia. Poza tym system OBD II musi działać zgodnie z aktualnymi standardami międzynarodowymi oraz stwarzać możliwość jego rozbudowy o nowe elementy i podsystemy.

Zakres i metoda diagnozy

W systemie OBD II są realizowane następujące testy sprawności:

• elektrycznej – elementów pomiarowych (czujników) i wykonawczych,
• pomiarowej – czujników (pasywne i aktywne),
• funkcjonalnej – elementów wykonawczych,
• emisyjnej – całego pojazdu.

Informacja diagnostyczna w systemie OBD II  jest przekazywana kierowcy światłem lampki kontrolnej MIL, umieszczonej na tablicy wskaźników, a diagnostom – za pośrednictwem sygnałów elektrycznych odbieranych ze złącza diagnostycznego przez specjalistyczne urządzenia odczytujące. Wszystkie te informacje jest w stanie udostępniać standardowe, 16-stykowe złącze diagnostyczne. Podłączony do niego czytnik umożliwia między innymi odczytanie procedur monitorujących, parametrów bieżących silnika oraz kodów błędów.

Procedura diagnozowania

Zgodnie z zaleceniami złącze diagnostyczne powinno być umieszczone w kabinie po stronie kierowcy, poniżej kolumny kierowniczej lub ewentualnie przed miejscem pasażera, lecz nie dalej niż w odległości 30 cm od wzdłużnej osi symetrii pojazdu. Jego usytuowanie musi umożliwiać podłączenie wtyku czytnika diagnostycznego jedną ręką, bez użycia jakichkolwiek narzędzi. [Rys. 1]

Ze względu na coraz bardziej powszechne wyposażenie w standard OBD II obecnych na drogach pojazdów funkcją do jego obsługi dysponuje praktycznie każdy aktualnie oferowany na rynku tester elektronicznych systemów samochodowych. We wszystkich modelach tych przyrządów obsługa standardu OBD II przebiega podobnie, czyli według schematu przedstawionego tutaj na przykładzie testera X-431 Tool firmy Launch (z transmisją bezprzewodową). [Rys. 2]

Przed przystąpieniem do diagnozowania pojazdu należy wyłączyć wszystkie odbiorniki elektryczne (klimatyzacja, urządzenia audio, światła itp.). Następnie należy podłączyć przyrząd diagnostyczny do pojazdu poprzez jego złącze diagnostyczne.

Po uruchomieniu przyrządu należy wybrać z menu głównego pole start, dzięki czemu uzyska się dostęp do menu wyboru marki pojazdu [Rys. 3]. Wybierając pole OBD II, a następnie OK, uzyskuje się dostęp do menu diagnostyki OBD II [Rys. 4].

Przyrząd rozpoczyna proces inicjalizacji poszczególnych trybów protokołów komunikacyjnych. Po jego zakończeniu mogą pojawić się następujące komunikaty [Rys. 5, 6 i 7].

Po zakończonym procesie inicjalizacji protokółów komunikacyjnych można przeprowadzić diagnostykę pojazdu [Rys. 8].

Wybierając odpowiednie pole, przechodzi się do realizacji dostępnych funkcji diagnostycznych  [Rys. 9, 10, 11 i 12].

Otrzymany rezultat testu diagnostycznego oraz charakterystyki poszczególnych parametrów można wydrukować [Rys. 13 i 14].

Tweet

Andrzej Kowalewski
Prezes zarządu Launch Polska sp. z o.o.