Fot. ZF Services

Podłączanie urządzenia odpowietrzającego

Problemy ze zmianą biegów oraz towarzyszące jej nietypowe dźwięki mogą być powodowane obecnością powietrza w hydraulicznym układzie wysprzęglającym po wykonanej uprzednio naprawie sprzęgła.

Prawidłowym zakończeniem każdej naprawy sprzęgła rozłączanego za pomocą siłownika hydraulicznego, zwanego wysprzęglikiem, powinno być dokładne usunięcie powietrza z płynu roboczego. Operacja ta jest bezwzględnie konieczna, jeśli wcześniej miała miejsce wymiana któregokolwiek z elementów takiego układu wysprzęglającego. Należy ją przeprowadzać zgodnie z wytycznymi producenta pojazdu. Inżynierowie ZF Services radzą dodatkowo, aby podczas tych czynności stosować wyłącznie specjalne urządzenia odpowietrzające. 

Przystępując do pracy, należy sprawdzić, czy siłownik wysprzęglika, zarówno klasyczny, jak i koncentryczny typu CSC (concentric slave cylinder) oraz sprzęgło są prawidłowo zamontowane. Również silnik i skrzynia biegów muszą być poprawnie ze sobą połączone odpowiednio dokręconymi śrubami. 

Przed rozpoczęciem właściwego odpowietrzania należy sprawdzić, czy ilość płynu hydraulicznego w zbiorniku jest wystarczająca, a jeśli nie, to trzeba ją uzupełnić do prawidłowego stanu. Potem, po szczelnym podłączeniu do zbiornika płynu, przyrząd odpowietrzający należy uruchomić, by na zamknięty układ hydrauliczny sterujący sprzęgłem zaczęło działać podwyższone ciśnienie. W tym czasie pedał sprzęgła musi znajdować się w swej skrajnej górnej pozycji. Dzięki temu płyn hydrauliczny może przepływać swobodnie w obrębie całego układu. 

Dalsze kroki to podłączenie jednego końca przezroczystego wężyka do zaworka odpowietrzającego siłownika sprzęgła (standardowego lub CSC), a drugiego – do pojemnika zbierającego wyciekający płyn. Otwarcie stożkowego zaworu odpowietrznika polega na jego odkręceniu o jeden obrót w lewo. Zawór powinien pozostać zakręcony dopiero wówczas, gdy płyn wypływający z siłownika nie będzie już zawierać pęcherzyków powietrza.

Podczas tej pracy ciśnienie w układzie musi być utrzymywane na możliwie najniższym poziomie, ponieważ im wolniejszy będzie przepływ płynu hydraulicznego przez zaworek odpowietrzający, tym więcej powietrza wydostanie się wraz z nim z układu. Pedału sprzęgła nie wolno w tym czasie naciskać, gdyż może to doprowadzić do uszkodzenia siłownika lub współpracującej z nim tłokowej pompy układu wysprzęglania na skutek przekroczenia maksymalnego skoku tłoczków tych urządzeń i zniszczenia ich uszczelniaczy. Dopiero po zakręceniu zaworu i odłączeniu przyrządu odpowietrzającego, należy kilkakrotnie poruszyć pedałem sprzęgła w celu sprawdzenia poprawności działania układu. 

Gdy wyżej opisana standardowa procedura nie przynosi pożądanych rezultatów, należy wykonać odpowietrzanie w kierunku odwrotnym. Oznacza to konieczność podłączenia przyrządu odpowietrzającego do pompy tłokowej układu hydraulicznego wysprzęglania. Płyn jest wówczas przepompowywany do zbiornika wyrównawczego, a jego ewentualny nadmiar należy odsysać za pomocą odpowiedniego urządzenia, zanim nastąpi jego niekontrolowany wypływ przez otwór w korku zamykającym wlew. 

Warto pamiętać, że przyczyną zapowietrzenia układu hydraulicznego może być również jego nieszczelność spowodowana np. przez stałe zanieczyszczenia przedostające się do płynu roboczego w trakcie niedbałych (wykonywanych bez zachowania sterylnej czystości wszystkich elementów) czynności naprawczych lub obsługowych. Zanieczyszczenia i powietrze atmosferyczne mogą też przenikać do wnętrza układu hydraulicznego przy minimalnym nawet poluzowaniu gwintu zaworka odpowietrzającego, który powinien być odkręcany i dokręcany wyłącznie odpowiednim kluczem oczkowym lub nasadowym, by nie uszkodzić jego sześciokątnego łba.

Tweet

Grzegorz Fedorowicz
ekspert ZF Aftermarket