W ciężkich pojazdach użytkowych okładziny cierne nitowane do szczęk są nadal rozwiązaniem dominującym, choć w lżejszych - już niestosowanym. Warto więc przypomnieć zasady ich prawidłowej wymiany.
Przy intensywnej eksploatacji pojazdu kontrola stanu okładzin powinna się odbywać co kwartał. Służy do tego otwór kontrolny w blasze osłonowej hamulca, zasłaniany w większości modeli osi zaślepką gumową. Wymiana staje się konieczna, gdy grubość okładziny mierzona suwmiarką wynosi 5 mm lub mniej, a także wówczas, gdy zużycie sięga już do uskoku kontrolnego na okładzinie.
Wymienia się zawsze wszystkie okładziny danej osi. Rodzaj zastosowanych okładzin wymiennych zależy nie tylko od wersji hamulca, lecz także od stanu jego bębna. Gdy wymaga on przetoczenia, konieczne będzie użycie okładzin nadwymiarowych.
Dostęp do szczęk hamulcowych uzyskuje się po dokonanym według zaleceń producenta demontażu z czopa osi bębna wraz z piastą, łożyskami i przeważnie z kołem. W tradycyjnych rozwiązaniach trzeba użyć do tego celu specjalnego ściągacza, w nowoczesnych - jego funkcję pełni centralna śruba lub nakrętka. Podczas rozbiórki należy oznaczyć piasty i przynależne im łożyska, aby uniknąć późniejszego ich pomieszania podczas montażu.
Po zdjęciu bębna cofa się dźwignie regulatorów luzu szczęk do pozycji, w której krzywka rozpieraka przestaje naciskać na rolki. Potem (w hamulcach wyprodukowanych po 1995 roku) trzeba rozłączyć sprężyny stóp szczęk wkrętakiem i podważyć szczękę łyżką monterską, zwracając uwagę, by nie uszkodzić czujnika i jego przewodu. Po wymontowaniu szczęk wyjmuje się sprężyny z ich uchwytów. W hamulcach starszych wszystkie sprężyny wypina się jednakowo przed wymontowaniem szczęk.
Kolejną operacją jest roznitowanie starych okładzin nitownicą z trzpieniem odpowiednim do średnicy nitów i oczyszczenie szczęk z nalotów i rdzy. Zastępczo zamiast użycia nitownicy można ściąć końcówki nitów przecinakiem lub rozwiercić je wiertłem (o średnicy max 8,6 mm) i wybić przebijakiem. Potem średnice otworów w szczękach trzeba skontrolować sprawdzianem. Nie mogą one przekraczać średnicy nitu o więcej niż 0,6 mm. Poza tym wymiany wymagają szczęki z uszkodzonymi powierzchniami przylegania okładziny - wygięte, pęknięte lub skorodowane. Nowe okładziny muszą całą powierzchnią przylegać do szczęk.
Kompletna okładzina składa się z dwóch elementów, z których krótszy powinien zawsze być mocowany od strony rolki. Potem we wszystkie otwory okładzin i szczęk wkłada się nity o rozmiarach 8 x 15 mm i spęcza je siłą 21 kN, w kolejności od środka szczęki ku jej końcom.
Okładziny przynitowane prawidłowo wydają po lekkim uderzeniu młotkiem dźwięczny odgłos. Dźwięk głuchy świadczy o ich zbyt luźnym lub nierównomiernym przyleganiu do szczęk albo o pęknięciach (przeważnie w pobliżu nitów). Ewentualne błędy przylegania można sprawdzić szczelinomierzem. Dopuszczalne odchyłki to 0,15 mm, sięgające nie głębiej niż do pierwszego rzędu nitów.
2017-11-02 18:58
Pytanie
Mateusz Cieślik
Dobry wieczór. Mam pytanie. Jak zamontować okładziny hamulcowe w naczepie na osi typu SAF gdy mam okładziny o różnych grubościach.W zestawie znajdują się 4 okładziny o innej grubości a 4 okładziny o innej grubości.Nie wiem teraz czy cieńsze montować od strony rozpieraka czy odwrotnie czy na przemian.Prosił bym o pomoc.Jestem wdzięczny za każdy wpis.
1 komentarzy dodaj komentarz