Fot. Delphi
Choć tradycyjne elementy układu hamulcowego nie zmieniają się od lat, dodatkowe elektroniczne systemy kontroli sprawiły, że hamulce są dużo bezpieczniejsze i bardziej precyzyjne. Technologia ABS, czyli system zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania, asystent hamowania oraz elektroniczna kontrola trakcji (ESP) stały się już standardem.
Jak działa i jakie zadania pełni czujnik ABS?
Czujnik ABS monitoruje prędkość oraz obrót koła, aby optymalizować układ odpowiadający za kontrolę hamowania oraz przyczepności. Jest on zazwyczaj zamontowany na kole i składa się z dwóch komponentów umieszczonych na osi: reluktora i koła impulsowego, obracających się razem z kołem, oraz czujnika magnetycznego bądź wykorzystującego efekt Halla.Czujnik ten wysyła dane do modułu kontroli ABS. Dane dotyczące prędkości obrotowej koła wykorzystuje się do określenia, kiedy należy aktywować wspomaganie ABS i ile ciśnienia trzeba dostarczyć, aby zatrzymać pojazd bez blokowania kół podczas hamowania. Informacje o prędkości obrotowej koła są wysyłane przez jednostkę sterującą ABS również do innych układów (silnika, przekładni, nawigacji oraz kontroli podwozia).
Przyczyny awarii
Z uwagi na swoje położenie, reluktor koła i koło impulsowe mogą zostać uszkodzone lub zabrudzić się. Również na czujniku osadza się pył i brud, co powoduje, że nie wysyła on sygnału bądź działa nieprawidłowo. Innymi częstymi przyczynami awarii mogą być:
- przerwanie okablowania/uzwojenia czujnika spowodowane nadmiernymi drganiami,
- wewnętrzne zwarcia,
- nadmierne luzy w łożyskach kół,
- uszkodzenie mechaniczne czujnika podczas wymiany innych elementów układu hamulcowego.
Uszkodzony czujnik ABS wpływa na wiele funkcji układu hamulcowego. Należy zwracać uwagę na następujące objawy, mogące sygnalizować jego awarię:
- kontrolka ABS jest zazwyczaj pierwszą oznaką awarii systemu, która może być spowodowana uszkodzeniem czujnika bądź modułu sterującego;
- kontrolka ESP może zaświecić się w wyniku uszkodzenia czujnika ABS, ponieważ wysyła on dane również do systemu kontroli trakcji;
- zmniejszona siła hamowania przy silnym hamowaniu – droga hamowania pojazdu może się wydłużyć lub pojazd może utracić trakcję i kontrolę;
- mniejsza stabilność na mokrej lub oblodzonej nawierzchni – kierowca może odczuwać mniejszą przyczepność lub poślizg kół.
Rozwiązywanie problemów
Aby określić przyczynę awarii czujnika ABS, należy wykonać następujące czynności:
- podłączyć narzędzie diagnostyczne, zapisać kody błędów i sprawdzić parametry danych rzeczywistych dla czujnika ABS;
- za pomocą multimetru i oscyloskopu sprawdzić napięcie zasilania i sygnał; aby zdiagnozować połączenie między jednostką sterującą a czujnikiem pomiar wykonać na złączu czujnika;
- sprawdzić złącza i okablowanie czujników, by upewnić się, że są prawidłowo ułożone i zabezpieczone, a następnie ustalić, czy nie są uszkodzone bądź zanieczyszczone;
- sprawdzić czujnik i pierścień impulsowy pod kątem uszkodzeń;
- jeśli są zabrudzone – oczyścić powierzchnię styku za pomocą szczotki drucianej.
Najczęstsze kody błędów
- C0060: Awaria obwodu lewej przedniej cewki 1 ABS
- C0065: Awaria obwodu lewej przedniej cewki 2 ABS
- C0070: Awaria obwodu prawej przedniej cewki 1 ABS
- C0075: Awaria obwodu prawej przedniej cewki 2 ABS
- C0080: Awaria obwodu lewej tylnej cewki 1 ABS
- C0085: Awaria obwodu lewej tylnej cewki 2 ABS
- C0090: Awaria obwodu prawej tylnej cewki 1 ABS
- C0095: Awaria obwodu prawej tylnej cewki 2 ABS
Wymiana uszkodzonego czujnika ABS
Po zidentyfikowaniu awarii czujnika ABS, należy go wymienić, wykonując następujące czynności:
I Demontaż:
- Poluzować nakrętki kół przed podniesieniem samochodu (na tym etapie nie należy jeszcze zdejmować nakrętek). Aby uzyskać informacje dotyczące prawidłowych punktów podnoszenia, trzeba uprzednio zapoznać się z instrukcją obsługi i upewnić, że pojazd został bezpiecznie podniesiony, prawidłowo ustawiony i zabezpieczony na podnośniku.
- Zdemontować koła i odłożyć je na bok, aby uzyskać dostęp do układu hamulcowego.
- Możliwe, że konieczne będzie również zdemontowanie klocków i tarcz hamulcowych w celu dokonania przeglądu i uzyskania dostępu do czujnika ABS. Wcześniej warto obejrzeć film Delphi na YouTube, by dowiedzieć się, jak wykonać te czynności i uzyskać pomocne wskazówki.
- Po uzyskaniu dostępu do czujnika, odkręcić śrubę mocującą czujnik do piasty oraz klipsy łączące przewody czujnika z podwoziem/nadwoziem pojazdu.
- Odłączyć czujnik.
- Oczyścić powierzchnię wokół czujnika za pomocą papieru ściernego na płótnie.
II Montaż:
- Nadszedł czas na zamontowanie nowego czujnika ABS. W tym celu należy wykonać wszystkie opisane czynności w odwrotnej kolejności. Rozpoczyna się od podłączenia czujnika, a następnie prowadzi przewody we właściwym miejscu oraz mocuje je do podwozia/nadwozia.
- Osadza się nowy czujnik w piaście.
- Jeśli podczas demontażu zdjęto klocki i tarcze hamulcowe, należy je zamontować ponownie i dokręcić odpowiednim momentem.
- Założyć i wstępnie dokręć koła, a następnie opuść pojazd z podnośnika.
- Dokręcić koła momentem zgodnym ze specyfikacją producenta.
- Podłączyć zestaw diagnostyczny i usunąć wszystkie kody błędów.
- Uruchomić silnik i sprawdzić, czy nie ma nowych kodów błędów. Zamknąć oprogramowanie diagnostyczne i wyłączyć silnik.
- Sprawdzić, czy kontrolka silnika zgasła i przeprowadzić próbę drogową.
Tomasz Hurt
Menedżer ds. Technicznych, Delphi Product & Service Solutions